LITERA, GŁOSKA, SYLABA, WIERSZYKI DO NAUKI CZYTANIA
ALFABET W JĘZYKU POLSKIM
Inaczej abecadło – jest to zbiór liter ułożonych w ustalonym porządku.
Alfabet polski
a, ą, b, c, ć, d, e, ę, f, g, h, i, j, k, l, ł, m, n, ń, o, ó, p, r, s, ś, t, u, w, y, z, ź, ż
CO TO JEST GŁOSKA?
Głoska – to najmniejsza część mowy (czyli, to co słyszymy)
PRZYKŁAD: wyraz CZAPKA
CZ to 1 głoska, A to 1 głoska, P to 1 głoska, K to 1 głoska,
A to 1 głoska
Razem w słowie czapka jest 5 głosek
Wyraz SZCZECIN
SZ to 1 głoska, CZ to 1 głoska, E to 1 głoska, C to 1 głoska,
I to 1 głoska, N to 1 głoska
Razem w słowie Szczecin jest 6 głosek
Głoski dzielą się na samogłoski i spółgłoski
Samogłoski to: a, ą, e, ę, i, o, u (ó), y
(prościej do zapamiętania w takiej kolejności: a, e, i, o, u, y, ą, ę)
Spółgłoski to pozostałe głoski z alfabetu
CO TO JEST LITERA?
Litera to znak graficzny głoski (czyli to, co widzimy)
PRZYKŁAD: wyraz CZAPKA
C-Z-A-P-K-A
C to jedna litera, Z to 1 litera, A to 1 litera, P to 1 litera, K to 1 litera,
A to 1 litera
Razem w słowie czapka jest 6 liter.
CO TO JEST SYLABA?
Sylaba to część wyrazu zawierającego samogłoskę (gdy wyraz podzielimy na części, to znaczy, że dzielimy wyraz na sylaby)
PRZYKŁAD: wyraz DOMOWY
DO-MO-WY
DO to 1 sylaba, MO to 1 sylaba, WY to jedna sylaba
Razem w słowie domowy są 3 sylaby.
PODSUMOWANIE Z ZAKRESU GŁOSKA-LITERA-SYLABA
wyraz pluszowy
Ilość głosek: 7 (P-L-U-SZ-O-W-Y)
Ilość liter: 8 (P-L-U-S-Z-O-W-Y)
Ilość sylab: 3 (PLU-SZO-WY)
WIERSZYKI DO NAUKI CZYTANIA PT. "PRZYGODA Z LITERĄ ..."
PRZYGODA Z LITERĄ „A”
Auto. Au-to małe jak zabawka.
Anioł. A-nioł w niebie świeci blaskiem.
Akwarium. Ak-wa-rium pełne rybek ma.
Arbuz. Ar-buz słodki, w lecie smak nam da.
Apel. A-pel w szkole zawsze rano.
Astronauta. As-tro-nau-ta marzy o księżycu kroku.
Aligator. A-li-ga-tor w rzece leniwy.
Aksamit. Ak-sa-mit miękki, w dotyku przyjemny.
Auto pędzi, anioł leci, akwarium bąbelki robi,
arbuz sok słodki ma.
W świecie literki „A”, jak widać,
przygody wielkie każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „B”
Bajka. Ba-jka wieczorem nas ukołysze.
Balon. Ba-lon w górę unosi się lekko.
Biedronka. Bie-dron-ka w kropki ubrana.
Bocian. Bo-cian długie ma nogi, dumnie kroczy.
Biblioteka. Bi-blio-te-ka pełna książek.
Baletnica. Ba-let-ni-ca tańczy z gracją i lekkością.
Bumerang. Bu-me-rang wraca zawsze do ręki.
Banan. Ba-nan żółty i słodki, w skórce się chowa.
Bajka opowiada, balon w niebo leci, biedronka po liściach,
bocian po łące kroczy.
W krainie literki „B”, jak widzimy,
codzienne przygody nas otaczają i cieszą.
PRZYGODA Z LITERĄ „C”
Cytryna. Cy-try-na kwaśna, w słońcu błyszczy.
Cebula. Ce-bu-la łzy w oczach wzbudza.
Czapka. Czap-ka ciepła, zimą nas chroni.
Czapla. Czap-la wysoka, nad rzeką czuwa.
Cukierek. Cu-kie-rek słodki, rozpływa się w ustach.
Cyrk. Cyrk pełen magii, z akrobatami śmiałymi.
Ciasto. Cia-sto pachnące, w piekarniku rośnie.
Cymbałki. Cym-bał-ki grają, melodie wesołe.
Cytryna w wodzie, cebula w zupie, czapka na głowie,
czapla w locie, cukierek w dłoni – radość w sercu,
cyrk rozświetla noc, ciasto czeka na deser,
cymbałki brzmią radośnie.
PRZYGODA Z LITERĄ „Ć„
Ćma. Ćma w nocnym locie, wokół światła krąży.
Ćwiek. Ćwiek w bucie, styl i charakter dodaje.
Ćwiczenie. Ćwi-cze-nie dla zdrowia, siłę i zwinność buduje.
Ćwikła. Ćwi-kła na stole, barwna i smaczna przekąska.
Ćwierkanie. Ćwier-ka-nie ptaków, rano budzi nas radośnie.
Ćwiartka. Ćwiar-tka księżyca, w nocnym niebie lśni.
Ćma lata, ćwiek błyszczy, ćwiczenie ciało wzmacnia,
ćwikła na stole kusi.
W świecie literki „Ć”, jak widać,
piękno i harmonia każdego dnia nas otacza.
PRZYGODA Z LITERĄ „D„
Domek. Do-mek w lesie cichy.
Delfin. Del-fin w morzu skacze wysoko.
Dmuchawiec. Dmu-cha-wiec lata w wietrzny dzień.
Dynia. Dy-nia żółta, w jesieni króluje.
Dąb. Dąb mocny, w parku stoi dumnie.
Detektyw. De-tek-tyw rozwiązuje zagadki tajemne.
Dżem. Dżem słodki, na śniadanie pyszny.
Drzewo. Drze-wo pełne liści, w słońcu się mieni.
Domek kryje tajemnice, delfin w wodzie wiruje,
dmuchawiec tańczy, dynia się śmieje.
W świecie literki „D”, pełno jest cudów,
przygody niesamowite, czekają tuż u drzwi.
PRZYGODA Z LITERĄ „E„
Echo. E-cho w górach się odbija.
Eskimos. Es-ki-mos w igloo zimę przetrzymuje.
Ekierka. E-kier-ka w ręku architekta.
Ekran. Ek-ran w salonie świeci jasno.
Egzamin. Eg-za-min w szkole, uczniowie myślą głęboko.
Egzotyka. Eg-zo-ty-ka w podróżach, smaki dalekich krain.
Emu. E-mu, ptak szybki, po australijskich równinach gna.
Echo niesie tajemnice, eskimos w lodowym domu czeka,
ekierka rysuje linie proste, ekran opowiada historie,
egzamin wyzwanie rzuca, egzotyka marzeń skrzydła daje,
a emu – wolny i dziki, po bezkresach świata biegnie.
W świecie literki „E”, wiele się dzieje,
przygody, odkrycia i marzenia w nasze życie wchodzą.
PRZYGODA Z LITERĄ „F„
Fala. Fa-la na plaży szumi spokojnie.
Flet. Flet w rękach muzyka gra pięknie.
Festiwal. Fes-ti-wal muzyki i kultury.
Flaming. Fla-ming w wodzie tańczy w przyrodzie.
Fizyka. Fi-zy-ka nauka pełna tajemnic.
Folklor. Folk-lor opowiada historie różnych ludów.
Fregata. Fre-ga-ta na morzu żaglami pełnymi.
Fotografia. Fo-to-gra-fia chwile wieczne utrwala.
W świecie literki „F”, wiele się dzieje, dźwięki, kolory,
i wiedza w nasze serca wchodzą, tak wiele piękna,
które wokół nas istnieje.
W literze „F” odkrywamy świat pełen cudów i tajemnic.
PRZYGODA Z LITERĄ „G„
Góra. Gó-ra wysoko w niebie uroczyście.
Gwiazda. Gwia-zda na nocnym niebie migocze magicznie.
Gitara. Gi-ta-ra dźwiękiem serca gra.
Gaj. Gaj w lesie cicho szumi, natury harmonia.
Geografia. Ge-o-gra-fia o ziemi tajemnice odkrywa.
Grecka mitologia.
Grec-ka mi-to-lo-gia bohaterów opisuje wciąż.
Gazeta. Ga-ze-ta wiadomości codzienne przynosi.
Gra. Gra dzieciom radość i naukę niesie.
W literce „G” wiele się kryje uroków. Przyroda, kultura,
i nauka, to nasze skarby. Głęboko w literze tej
tajemnice ukryte. Wszystko, co piękne i cenne, tu można
znaleźć z łatwością.
PRZYGODA Z LITERĄ „H„
Horyzont. Ho-ry-zont, gdzie niebo spotyka ziemię,
maluje obrazy zachodzącego słońca.
Hiacynt. Hia-cynt, kwiat o zapachu wiosny,
w ogrodzie rozkwita delikatnie.
Harfa. Har-fa, ze swoimi strunami śpiewa,
wiatr jej melodię niesie.
Haczyk. Ha-czyk, cichy pomocnik rybaka,
w wodzie połyskuje skrycie.
Historia. Hi-sto-ria, opowiada o przeszłości,
odkrywając tajemnice starych czasów.
Helikopter. He-li-kop-ter, w powietrzu wiruje,
nad światem szybko przelatuje.
W literce „H” magia się kryje, przyroda, technika, i historia,
to nasze skarby. W głębi tej litery tajemnice skryte,
wszystko, co wzniosłe i wartościowe, tu można odkryć
z łatwością.
PRZYGODA Z LITERĄ „I„
Igła. I-gła drobna, lecz bardzo ważna.
Irys. I-rys w ogrodzie kolorami gra.
Iglak. I-glak zimozielony, zawsze w modzie.
Inkubator. In-ku-ba-tor dba o nowe życie, ciepło daje.
Indyk. In-dyk w zagrodzie dumnie kroczy.
Inżynier. In-ży-nier rozwiązania skomplikowane tworzy.
Ibis. I-bis przy rzece, pióra lśniące.
Impresjonista. Im-pre-sjo-ni-sta barwami świat maluje.
Igła szyje, irys kwitnie, iglak w zimie zieleni,
inkubator życie chroni.
W świecie literki „I”, jak widać, radości
i odkrycia każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „J„
Jabłko. Jabł-ko soczyste, zdrowe na deser.
Jaguar. Ja-gu-ar szybki, w dżungli król leśnych dróg.
Jaskinia. Ja-ski-nia tajemnicza, w górach kryje skarby.
Jeleń. Je-leń w lesie dumnie spaceruje, rogi dumnie nosi.
Jodła. Jo-dła wysoka, w zimie śniegiem przyozdobiona.
Jogurt. Jo-gurt kremowy, na śniadanie idealny.
Jubiler. Ju-bi-ler, co w złocie i diamentach sztukę widzi.
Jabłko spada, jaguar skacze, jaskinia echa niesie,
jeleń przez lasy przechadza się.
W świecie literki „J”, jak widać,
historie i przygody każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „K„
Kot. Kot leniwy, w słońcu się wyleguje.
Kaktus. Ka-ktus w pustyni dumnie rośnie.
Kometa. Ko-me-ta w kosmosie ścieżkę zostawia.
Kangur. Kan-gur, w Australii skacze z radości.
Klon. Klon w parku, jesienią złoto mieni się.
Kapitan. Ka-pi-tan, na statku pan i władca.
Koala. Ko-a-la, w eukaliptusach śpiący.
Kajak. Ka-jak, po rzece lekko ślizga się.
Kot mruczy, kaktus kwitnie, kometa po niebie lata,
kangur przez pola skacze.
W świecie literki „K”, jak widać,
przygody i odkrycia każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „L„
Liść. Liść zielony, na drzewie kołysze się.
Lew. Lew w sawannie, siłą i dumą rządzi.
Lampion. Lam-pion nocą świeci, drogę oświetla.
Lotus. Lo-tus na wodzie, spokój i piękno symbolizuje.
Latawiec. La-ta-wiec w wietrze tańczy, kolorami błyszczy.
Lornetka. Lor-net-ka, w daleki świat pozwala zerkać.
Lama. La-ma w górach, wełną miękką zachwyca.
Labirynt. La-bi-rynt tajemnic ścieżki skrywa wiele.
Liść szumi, lew ryczy, lampion migocze, lotus na wodzie
unosi się.
W świecie literki „L”, jak widać,
tajemnice i przygody każdego dnia nas czekają
oraz okazje do odkrywania nowego.
PRZYGODA Z LITERĄ „Ł„
Łabędź. Ła-będź na jeziorze, elegancko płynie.
Łódka. Łód-ka na rzece, spokojnie wiosłuje.
Łąka. Łą-ka zielona, kwiatami się stroi.
Łopata. Ło-pa-ta w ogrodzie, ziemię przekopuje.
Łoś. Łoś w lesie, dumnie kroki stawia.
Łamigłówka. Ła-mi-głów-ka zaskakuje, myślenie pobudza.
Ławka. Ła-wka w parku, na chwilę odpoczynku zaprasza.
Łyska. Ły-ska na wodzie, zwinna i szybka.
Łabędź ślizga się, łódka wiosłuje, łąka w słońcu świeci,
łoś przez lasy kroczy.
W świecie literki „Ł”, jak widać, spokój
i piękno natury każdego dnia nas otacza.
PRZYGODA Z LITERĄ „M„
Mak. Mak czerwony, w polu tańczy z wiatrem.
Mewa. Me-wa nad morzem, w locie wolność czuje.
Motyl. Mo-tyl kolorowy, od kwiatu do kwiatu przelatuje.
Mars. Mars w kosmosie, tajemnicza czerwona planeta.
Młyn. Młyn stary, w wiatr się obraca, zboże mieli.
Malarz. Ma-larz w obrazie, barwy i marzenia łączy.
Miód. Miód słodki, pszczół trud i dar natury.
Mandolina. Man-do-li-na, melodyjnie brzmi w rękach artysty.
Mak się kiwa, mewa krzyczy, motyl lata, Mars w dali błyszczy.
W krainie literki „M”, odnajdzie się piękno
i harmonię w codzienności.
PRZYGODA Z LITERĄ „N„
Noc. Noc gwiaździsta tajemnice snuje.
Nietoperz. Nie-to-perz w mroku lata, cicho skrzydłami trzepocze.
Narcyz. Nar-cyz wiosenny, żółto w ogrodach świeci.
Neptun. Nep-tun, wśród planet, błękitną kulę kręci.
Narzędzia. Na-rzę-dzia w warsztacie, do pracy gotowe.
Nurek. Nu-rek pod wodą, oceanu głębie odkrywa.
Nuta. Nu-ta na pięciolinii, melodyjną historię tworzy.
Namiot. Na-miot w lesie, przygody nocne zapewnia.
Nocą księżyc świeci, nietoperz fruwa, narcyz w wiośnie buja, Neptun w przestworzach krąży.
W świecie literki „N”, jak widać,
odkrycia i marzenia każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „O„
Orzech. O-rzech w skorupie, zdrową przekąską jest.
Orzeł. O-rzeł w przestworzach, majestatycznie krąży.
Ocean. O-ce-an nieskończony, tajemnice głębin kryje.
Owca. O-wca wełnista, w polu spokojnie pasie się.
Ogród. O-gród pełen kwiatów, barwami zachwyca.
Orkiestra. Or-kie-stra w harmonii, muzykę tworzy.
Ośmiornica. O-śmior-ni-ca w morzu, zwinna i tajemnicza.
Ołówek. O-łó-wek na papierze, rysuje marzenia i myśli.
Orzech chrupie, orzeł unosi się, ocean fale toczy,
owca w trawie odpoczywa.
W świecie literki „O”, jak widać, cuda natury
i sztuki każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „P„
Pies. Pies wierny towarzysz, wesoło merda ogonem.
Ptak. Ptak w locie, niebo przemierza swobodnie.
Pomarańcza. Po-ma-rań-cza soczysta, witaminą nas karmi.
Planeta. Pla-ne-ta w kosmosie, tajemnice wszechświata skrywa.
Paw. Paw kolorowy, w ogrodzie dumnie się prezentuje.
Pociąg. Po-ciąg po szynach, dalekie podróże oferuje.
Pierścionek. Pier-ścio-nek na palcu, miłości symbol.
Pszczoła. Pszczo-ła pracowita, nektar zbiera, miód tworzy.
Pies biega, ptak śpiewa, pomarańcza w słońcu błyszczy, planeta w kosmosie krąży.
W świecie literki „P”, jak widać, odkrycia i radość
każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „R„
Róża. Ró-ża w ogrodzie, piękna i wonna.
Ryba. Ry-ba w strumieniu, zwinna przepływa.
Rakieta. Ra-kie-ta w kosmos, do gwiazd się śpieszy.
Rower. Ro-wer na ścieżce, wiatr we włosach czuje.
Ryś. Ryś w lesie, cicho kroczy, ślady zostawia.
Różdżka. Róż-dżka magiczna, bajkowe cuda czyni.
Rzeka. Rze-ka szeroka, przez krajobrazy płynie.
Rabarbar. Ra-bar-bar w ogródku, w cieście pyszności stwarza.
Róża kwitnie, ryba skacze, rakieta w niebo leci,
rower ścieżkami mija.
W świecie literki „R”, jak widać,
przygody i piękno każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „S„
Słońce. Słoń-ce jasne, dni nasze rozświetla.
Sowa. So-wa w nocy, tajemniczo patrzy.
Samolot. Sa-mo-lot w przestworzach, dalekie kraje zbliża.
Słoń. Słoń w dżungli, wielki i mądry wędrowiec.
Stokrotka. Sto-krot-ka w polu, bielą się mieni.
Statek. Sta-tek na morzu, po falach żegluje.
Sukienka. Su-kien-ka w tańcu, wiruje kolorowo.
Słonecznik. Sło-necz-nik w ogrodzie, ku słońcu się wznosi.
Słońce świeci, sowa mruga, samolot w dal odlatuje,
słonia trąba się kiwa.
W świecie literki „S”, jak widać,
odkrycia i piękno każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „Ś„
Ślimak. Śli-mak powoli, ścieżką swą kreśli.
Świerk. Świerk zielony, w leśnej gęstwinie stoi.
Światło. Świa-tło jasne, drogę nam oświetla.
Śmigło. Śmi-gło wirujące, w samolocie gna.
Śliwka. Śliw-ka w sadzie, słodyczą lata przypomina.
Śnieg. Śnieg biały, zimowy krajobraz maluje.
Świetlik. Świet-lik w oknie, światło dzienne wpuszcza.
Świerszcz. Świerszcz w trawie, wieczorem cyka.
Ślimak ślizga się cicho, świerk w górze szumi,
światło drogę rozświetla, śmigło w niebo unosi.
W świecie literki „Ś”, jak widać,
spokój i ruch natury każdego dnia nas otacza.
PRZYGODA Z LITERĄ „T„
Tulipan. Tu-li-pan wiosenny, barwny i radosny.
Tygrys. Ty-grys w dżungli, siłą i zwinnością imponuje.
Tramwaj. Tram-waj po mieście, ludzi na spotkania wozi.
Truskawka. Tru-skaw-ka dojrzała, słodyczą letni dzień wita.
Teleskop. Te-le-skop w noc, gwiazdy przybliża.
Tukan. Tu-kan w tropikach, kolorowym dziobem zachwyca.
Tort. Tort na stole, święto smakiem ozdabia.
Traktor. Trak-tor na polu, pracę rolnika wspiera.
Tulipan kwitnie, tygrys skacze, tramwaj przez miasto mknie, truskawka w słońcu dojrzewa.
W świecie literki „T”, jak widać,
radość i odkrycia każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „U„
Ucho. U-cho słuchające, świat dźwięków odkrywa.
Ufoludek. U-fo-lu-dek z dalekiej galaktyki, tajemnicę niesie.
Ulica. U-li-ca pełna życia, ludzi i historii.
Unicorn. U-ni-corn, w legendach skryty, tęczą mieni się.
Ukulele. U-ku-le-le, melodyjne dźwięki wytwarza.
Ul. Ul pszczeli, złoty miód skrywa.
Urwisko. Ur-wis-ko w górach, widoki zapierające dech.
Ucho słyszy, ufoludek błyszczy, ulica tętni życiem,
ucho echem odpowiada.
W świecie literki „U”, jak widać, odkrycia i magia
każdego dnia na nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „W„
Wiatr. Wiatr po polach, melodyjnie szumi.
Wiewiórka. Wie-wiór-ka w lesie, zgrabnie skacze.
Wulkan. Wul-kan w mocy, tajemniczą siłę ukazuje.
Wieża. Wie-ża wysoka, nad miastem się wznosi.
Wilga. Wil-ga śpiewająca, wiosenne poranki budzi.
Worek. Wo-rek pełen skarbów, przygody obiecuje.
Walizka. Wa-liz-ka na podróż, marzenia w sobie mieści.
Wrona. Wro-na czarna, w powietrzu zręcznie lata.
Wiatr wieje, wiewiórka skacze, wulkan ogniem dymi,
wieża w chmurach się kryje.
W świecie literki „W”, jak widać,
przygody i odkrycia każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „Z„
Zając. Za-jąc w polu, szybko skacze.
Zegar. Ze-gar tik-takuje, czas nam mierzy.
Zamek. Za-mek stary, w legendach się ukrywa.
Zorza. Zo-rza polarna, na niebie kolory maluje.
Zebra. Ze-bra w pasy, w zoo dzieci zachwyca.
Zupa. Zu-pa gorąca, na obiad smakuje.
Złoto. Zło-to błyszczące, w skarbcach się świeci.
Zając biega, zebra pasy ma, zegar czas odmierza,
zamek w legendach żyje.
W świecie literki „Z”, jak widać, tajemnice i przygody
każdego dnia nas czekają.
PRZYGODA Z LITERĄ „Ź„
Źrebak. Źre-bak w galopie, po łące skacze radośnie.
Źródło. Źró-dło w lesie, czystą wodę nam daje.
Źdźbło. Źdźbło zielone, w trawie się ukrywa.
Źrenica. Źre-ni-ca w oku, światło dostrzega.
Źródłosłów. Źró-dło-słów, języka korzenie bada.
Źrebak bryka, źródło szemrze, źdźbło w trawie drży,
źrenica kontroluje ilość światła.
W świecie literki „Ź”, jak widać, natury
i języka tajemnice nas otaczają.
PRZYGODA Z LITERĄ „Ż„
Żaba. Ża-ba w stawie, skacze i rechocze.
Żyrafa. Ży-ra-fa w zoo, wysoko głowę nosi.
Żaglówka. Ża-glów-ka po morzu, wiatr w żagle łapie.
Żółw. Żółw powolny, mądrość ze spokojem łączy.
Żelazo. Że-la-zo mocne, w konstrukcjach się znajduje.
Żuraw. Żu-raw na niebie, długie podróże odbywa.
Żołądź. Żo-łądź w lesie, dąb wielki z niego wyrośnie.
Żeton. Że-ton na szczęście, w kieszeni czasem skryty.
Żaba rechocze, żyrafa patrzy, żaglówka wiatrem płynie,
żółw kroczy powoli.
W świecie literki „Ż”, jak widać, przyroda i odkrycia
każdego dnia nas zachwycają.
