Czytelnia – lektury szkolne wyjaśnione tak, jak trzeba

Witaj w naszej czytelni – miejscu, gdzie lektury szkolne stają się prostsze i bardziej zrozumiałe. Znajdziesz tu opracowania książek obowiązkowych i uzupełniających: od krótkich streszczeń po najważniejsze wątki, bohaterów i informacje o autorze. Wiemy, że nie każda książka szkolna od razu wciąga. Dlatego stworzyliśmy tę sekcję z myślą o dzieciach i młodzieży, które chcą zrozumieć, o co chodzi w lekturze, bez przeskakiwania przez trudne słowa i zawiłe opisy.
📗 Interesuje Cię Drzewo do samego nieba streszczenie? U nas znajdziesz jasne, proste opracowanie tej książki Marii Terlikowskiej – idealne dla każdego ucznia!

Naszym celem jest pokazać, że czytanie może być naprawdę fajne – nawet wtedy, gdy jest „na ocenę”. Wchodź śmiało, wybierz tytuł i zobacz, że to wcale nie musi być takie trudne!

drzewo - symbol marzeń, przyjaźni i radości dzieciństwa

Drzewo do samego nieba streszczenie

Uwaga: przedstawiona na banerze ilustracja została wygenerowana komputerowo wyłącznie w celach edukacyjnych i ma charakter artystycznej interpretacji. 

MARIA TERLIKOWSKA "DRZEWO DO SAMEGO NIEBA"

Wstęp

„Drzewo do samego nieba” autorstwa Marii Terlikowskiej to klasyczna książka dla dzieci, która w piękny sposób opowiada o przyjaźni, przygodach i dziecięcej wyobraźni.
Historia przenosi czytelników w świat codziennych zabaw grupy dzieci, które wspólnie spędzają czas przy wielkim drzewie rosnącym na podwórku. To właśnie ono staje się centrum ich dziecięcego wszechświata – miejscem spotkań, marzeń i niezwykłych przygód.

To opowieść pełna ciepła i mądrości, ucząca młodych czytelników takich wartości jak:
🟢 przyjaźń
🟢 współpraca
🟢 odkrywanie piękna otaczającego świata

Krótko o autorce

Maria Terlikowska (1920–1992) była polską pisarką i autorką książek dla dzieci. Jej twórczość łączyła codzienność z nutą magii i dziecięcej fantazji.

Charakterystyczne cechy jej pisania to:
zrozumienie dziecięcej wrażliwości
emocjonalna, a jednocześnie prosta narracja
lekkość i ciepło przekazu

„Drzewo do samego nieba” to jedno z jej najbardziej znanych i cenionych dzieł – książka, która do dziś wzrusza i inspiruje kolejne pokolenia młodych czytelników.

Drzewo do samego nieba streszczenie

"Drzewo, które łączyło dzieci i marzenia"

W książce „Drzewo do samego nieba” poznajemy grupę dzieci mieszkających w jednym z bloków. Tuż pod ich oknami rośnie ogromne drzewo – tak wielkie, że dzieci nazywają je „drzewem do samego nieba”. To właśnie ono staje się centrum ich zabaw i dziecięcych przygód.

Na podwórku dzieci spotykają się każdego dnia. Wspólnie wymyślają zabawy, budują domki na drzewie, dzielą się swoimi radościami i troskami. Dzięki drzewu uczą się też ważnych wartości – jak pomagać innym, rozwiązywać konflikty czy troszczyć się o przyrodę. Ich relacje z sąsiadami – starszymi osobami i dorosłymi – pokazują, że dzieci również potrafią być odpowiedzialne i dojrzałe.

Choć życie w bloku może wydawać się zwyczajne, dzięki wyobraźni dzieci zamienia się ono w piękną i kolorową przygodę. Drzewo staje się symbolem marzeń, przyjaźni i radości dzieciństwa.

Drzewo do samego nieba streszczenie

Plan wydarzeń

1️⃣ Drzewo i podwórko
Na środku starego podwórka rośnie ogromne drzewo, wyższe niż okoliczne kamienice. Dla dzieci staje się miejscem zabaw i wyobraźni – dżunglą, Szklaną Górą, punktem widokowym.

2️⃣ Pierwsze wspinaczki i konary pełne przygód
Dzieci codziennie wspinają się na drzewo, odkrywając kolejne „piętra” – konary, które zamieniają się w kuchnię, mieszkanie i tajemnicze miejsca. Poznają panią Rachlińską i Dorotę.

3️⃣ Ratowanie kota Zezosia
Pies Burłaj goni kota na drzewo. Staszek i narrator ratują zwierzaka i zabierają go do domu, zaprzyjaźniając się z Pawłem.

4️⃣ Pan Wspaniały i pan Zwyczajny – zapowiedź zagrożenia
Na podwórku pojawiają się urzędnicy chcący wyciąć drzewo. Mieszkańcy, a szczególnie dzieci, są temu przeciwni. Zaczyna się walka o drzewo.

5️⃣ Wypadek Pawła i mobilizacja mieszkańców
Paweł zostaje potrącony przez samochód. Mieszkańcy organizują protest. Paweł, leżąc w gipsie, prosi dzieci, by pilnowały drzewa.

6️⃣ Nowe odkrycia – Tajemniczy ogród i Bocianie gniazdo
Dzieci wspinają się wyżej niż kiedykolwiek, odkrywając niezwykłe miejsca i docierając na sam szczyt drzewa, które „sięga do nieba”.

7️⃣ Wielka Bitwa o Drzewo
W październiku podwórko zapełnia się lokatorami. Wszyscy protestują przeciw wycince. Robotnicy rezygnują, a drzewo zostaje ocalone.

8️⃣ Po latach – wspomnienia i nowe nadzieje
Po dwóch latach dzieci wracają na stare podwórko. Choć drzewo wydaje się mniejsze, wspominają je z czułością i marzą, by nowe drzewo było „do samego nieba”.

Drzewo do samego nieba - Charakterystyka bohaterów

🌳 Drzewo

  • Główny symbol i centralny bohater opowieści, rosnące na środku podwórka.

  • Znacznie przewyższa trzypiętrowe domy i kuźnię – wyjątkowe w całej okolicy.

  • Dzieci traktują je jak miejsce zabaw i wyobraźni – staje się „dżunglą”, „Szklaną Górą” czy miejscem z widokiem na cały świat.

  • Konary pełnią funkcje „domków” – kuchni pani Rachlińskiej, mieszkania Doroty, miejsca Pawła.

  • Dla dzieci sięga „do samego nieba”.

  • Dorośli chcą je ściąć – uważają je za niepotrzebne, bo dom ma zostać zburzony.

  • Staje się obiektem walki i wspólnotowej obrony.

  • Po dwóch latach nadal ma wartość symboliczną, choć dzieci widzą je jako mniejsze.

🧒 Narrator i Staszek (dzieci)

  • Główni bohaterowie – opowieść prowadzona z perspektywy młodszego brata.

  • Pełni wyobraźni, odważni, pomocni – wspinają się na drzewo, pomagają pani Rachlińskiej i ratują kota Zezosia.

  • Czują silną więź z drzewem, bronią go i współpracują z innymi dziećmi.

  • Po przeprowadzce wspominają drzewo z sentymentem.

🧓 Pani Rachlińska

  • Starsza sąsiadka, samotna, bez wnuków.

  • W wyobraźni dzieci jej kuchnia mieści się na pierwszym konarze drzewa.

  • Ciepła, życzliwa i wspierająca dzieci – cieszy się ich towarzystwem.

  • W „Wielkiej Bitwie o Drzewo” aktywnie protestuje, używając patelni i tłuczka jako „broni”.

👦 Paweł

  • Chłopiec, właściciel kota Zezosia.

  • Ulega wypadkowi, trafia do szpitala z nogą w gipsie.

  • Prosi dzieci: „Będziecie go pilnować, póki nie wyzdrowieję?” – wskazując na drzewo jako coś wspólnego i ważnego.

  • W wyobraźni dzieci „mieszka” na piątym konarze.

👧 Dorota

  • Dziewczynka nazywana przez dzieci „Zaklętą Dorotą”.

  • Jej „mieszkanie” z oknem z kaktusami przypisane jest trzeciemu konarowi drzewa.

  • Mama Doroty obawia się o bezpieczeństwo dzieci, ale włącza się aktywnie w obronę drzewa.

🐱 Zezuś (kot)

  • Kot Pawła, goniony przez Burłaja, ucieka na drzewo.

  • Ma szare, przegowane futerko.

  • Jego uratowanie to ważna przygoda dzieci na drzewie.

🐶 Burłaj (pies)

  • Pies dziadka Frączaka, który przypadkowo powoduje ucieczkę Zezosia na drzewo.

  • Zapoczątkowuje przez to całą sekwencję wydarzeń.

👴 Dziadek Frączak

  • Właściciel Burłaja.

  • Wspomina dawne czasy – np. podkuwanie koni na podwórku.

  • Krytycznie nastawiony do samochodów, ceni tradycję.

  • Uczestniczy w rozmowach o drzewie.

👩 Pani Dozorczyni (Pani Basia)

  • Oddana drzewu i dzieciom, traktowana przez nie niemal jak matka.

  • W czasie obrony drzewa staje z miotłą jak z karabinem.

  • Mówi o swoim zaangażowaniu: „Tak o nie dbałam, podlewałam hydrantem…”.

👨 Pan Wspaniały i Pan Zwyczajny

  • Antagoniści – przedstawiciele administracji.

  • Chcą ściąć drzewo, twierdząc, że dom i tak będzie rozebrany.

  • Pan Wspaniały – groźny z wyglądu, Pan Zwyczajny – niepozorny.

  • Ustępują pod wpływem protestu mieszkańców – „Wielka Bitwa o Drzewo”.

👧 Bożena

  • Koleżanka Pawła z piątej klasy.

  • Bardzo przejęta jego wypadkiem, płacze na wieść o tym, co się stało.

Drzewo do samego nieba streszczenie - Problematyka i motywy literackie

1. Motyw przyjaźni i wspólnoty

Dzieci, przede wszystkim narrator i Staszek, tworzą zgraną grupę – wspólnie bawią się na drzewie, które staje się ich magicznym miejscem. Wspierają panią Rachlińską, przynosząc jej babcine bułeczki, a ona czerpie radość z ich obecności.
☁️ „A dla mnie to radość zająć się dziećmi, chociaż na krótko…”

Drzewo symbolizuje silną więź, wspólnotę i wsparcie nie tylko między dziećmi, ale i wszystkimi mieszkańcami podwórka.
☁️ „Wszyscy tłoczyli się wokół nysy, która stała jakoś dziwnie krzywo, jakby oparta o drzewo.”
☁️ „Lokatorzy otoczyli Wspaniałego, który w tej chwili nie wyglądał ani wspaniale, ani groźnie. (…) Robotnicy zabrali piły i poszli. Wspaniały wyszedł ostatni.”

Morał: Prawdziwa przyjaźń i wspólne działanie dają siłę, pozwalają przezwyciężać trudności i sprawiają, że świat staje się cieplejszy.

2. Motyw odkrywania świata i przyrody

Dzieci uczą się dostrzegać piękno w otoczeniu i poznają przyrodę poprzez zabawę.
☁️ „To jest dżungla pełna dzikich zwierząt. To jest Szklana Góra. To jest cudowne miejsce, z którego widać wszystko.”

Przeżywają też emocjonujące przygody, jak odkrycie tajemniczego ogrodu na dachu:
☁️ „Patrz! Przekroczyliśmy granicę dachu.”
…i wspinaczkę do „bocianiego gniazda”.

Morał: Przyroda to nieograniczone źródło radości, wiedzy i zabawy – warto ją odkrywać i chronić.

3. Motyw wyobraźni i fantazji

Dzięki dziecięcej wyobraźni zwykłe drzewo staje się niezwykłe.
☁️ „Z pierwszej gałęzi, a właściwie z pierwszego konara – bo taka gruba gałąź nazywa się konar – widać tylko kuchnię starej pani Rachlińskiej.”
☁️ „Mieszkanie zaklętej Doroty”
☁️ „Podróżnicy, którzy zabłądzili w dżungli…”

Dziecięca fantazja przekształca codzienność w pełną przygód podróż.

Morał: Wyobraźnia to klucz do niesamowitych przygód i marzeń – warto ją rozwijać i pielęgnować.

4. Motyw dorastania i zmiany

Książka pokazuje naturalne zmiany w życiu dziecka.
☁️ „Od Wielkiej Bitwy o Drzewo minęły dwa lata. Już rok mieszkamy w nowym, pięknym osiedlu.”
☁️ „A teraz drzewo wydało się nam mniejsze niż dawniej.”
☁️ „Już nie będziemy zaglądać do kuchni starej pani Rachlińskiej. I nie odkryjemy tajemniczego ogrodu.”

Dzieci dorastają, ale zachowują cenne wspomnienia.

Morał: Należy cieszyć się chwilą i pielęgnować dobre wspomnienia, bo one kształtują naszą tożsamość.

5. Motyw marzeń i dążenia do celów

Wspinaczka symbolizuje pokonywanie przeszkód i dążenie do marzeń.
☁️ „Trzeba stanąć na poręczy, oprzeć się brzuchem o pień i chwycić rękami za najniższy konar. (…) A tam zaczyna się przygoda.”
☁️ „To drzewo sięga chyba do samego nieba.”

Morał: Nie bój się marzyć i podejmować wysiłku – każdy krok przybliża do celu i odkrywania nowych horyzontów.

Drzewo do samego nieba streszczenie

🧾 Podsumowanie

Drzewo do samego nieba” Marii Terlikowskiej to książka:
🌱 ciepła i wzruszająca
🌱 o przyjaźni, dzieciństwie, odkrywaniu świata i marzeniach
🌱 pełna wartościowych przesłań dla młodych czytelników

To lektura, która inspiruje do zabawy, refleksji i zauważenia magii w prostych, codziennych chwilach.

„Drzewo do samego nieba” – porozmawiajmy o ważnych sprawach

Tematy do rozmów z dziećmi po lekturze

  • Dlaczego warto mieć rodzeństwo lub przyjaciół?
    ➤ Co daje dzieciom wspólna zabawa i wzajemna pomoc? Jak rodzeństwo wpływa na nasze codzienne życie?
  • Czym jest sąsiedzka wspólnota?
    ➤ Czy ludzie w jednym domu lub bloku powinni się znać? Jak można budować dobre relacje z sąsiadami?
  • Jakie znaczenie ma drzewo w tej opowieści?
    ➤ Czy miejsce (np. podwórko, drzewo, ławka) może być ważne dla dzieci? Jakie miejsca są dla Was wyjątkowe?
  • Czy łatwo jest się porozumieć z dorosłymi?
    ➤ Jak dorośli reagowali na zabawy dzieci? Czy rozumieli ich potrzeby? Co można zrobić, żeby dzieci i dorośli lepiej się rozumieli?
  • Dlaczego warto być wrażliwym i ciekawym świata?
    ➤ Jakie cechy miał narrator? Czy warto być takim jak on?
  • Czy można coś zmienić, gdy działa się razem?
    ➤ Jak dzieci wpłynęły na dorosłych mieszkańców kamienicy? Czy wspólna zabawa naprawdę potrafi zbliżać ludzi?

„Drzewo do samego nieba”

🎨 Zabawy plastyczne i kreatywne

🌳 Nasze drzewo przyjaźni
Materiały: brystol, farby, odciski dłoni dzieci, wycinanki, klej
Opis: Dzieci malują wielki pień drzewa, a liście powstają z ich odcisków dłoni. Na każdym „liściu” mogą napisać swoje imię lub coś, co wnoszą do wspólnoty (np. „pomagam”, „dzielę się”, „lubię słuchać”).
Cel: budowanie poczucia wspólnoty i wyjątkowości każdego dziecka.

🏠 Kamienica marzeń
Materiały: kartony, pudełka, papier kolorowy, plastelina, kredki
Opis: Dzieci projektują własną kamienicę – każde dziecko tworzy „mieszkanie” z postacią lub pomysłem na zabawę, jaką chciałoby robić na podwórku. Całość można połączyć w duży model kamienicy.
Cel: rozwijanie wyobraźni i poczucia wspólnoty.

🐱 Zrób własnego Zezusia
Materiały: filc, skrawki materiałów, wypełnienie, igła z nitką (lub klej), guziki
Opis: Dzieci tworzą własnego kotka – symbol troski, czułości i przyjaźni. Mogą mu nadać imię i opisać, komu chciałyby go podarować.
Cel: rozwijanie empatii i zdolności manualnych.

🖼️ Ilustrowana historia z podwórka
Materiały: kartki A4, kredki, długopisy, zszywacz
Opis: Dzieci tworzą własne mini-książeczki inspirowane życiem kamienicy – mogą opowiedzieć zabawną historię z życia sąsiadów albo wymyślić przygodę związaną z drzewem.
Cel: rozwijanie umiejętności opowiadania historii i ilustracji.

🎭 Teatrzyk pod drzewem
Materiały: pacynki, tkaniny, tektura, patyczki, scenka z kartonu
Opis: Dzieci odgrywają krótką scenkę inspirowaną jedną z sytuacji z książki (np. rozdanie Zezusia Dorocie, wspinanie się na drzewo).
Cel: integracja, twórcza ekspresja i lepsze zrozumienie lektury.