PRZYRODA KLASA IV DZIAŁ II. POZNAJEMY POGODĘ I INNE ZJAWISKA PRZYRODNICZE
SKŁADNIKI POGODY – PRZYRZĄDY POMIAROWE – JEDNOSTKA MIARY
– temperatura powietrza – termometr – stopień Celsjusza (°C)
– opady atmosferyczne – deszczomierz – milimetr (mm)
– ciśnienie atmosferyczne – barometr – hektopaskal (hPa)
– kierunek i prędkość wiatru – wiatromierz – kilometry na godzinę (km/h) lub metry na sekundę (m/s)
JAK OKREŚLA SIĘ KIERUNEK WIATRU? CO TO JEST WIATR?
Nazwa wiatru pochodzi od kierunku geograficznego, z którego wieje wiatr.
Wiatrem nazywamy poziomy ruch powietrza nad powierzchnią Ziemi.
STANY SKUPIENIA SUBSTANCJI. PRZYKŁADY W KAŻDYM STANIE SKUPIENIA.
Substancje występują w trzech stanach skupienia:
– stanie stałym, (ciała stałe mogą być: plastyczne np.: wilgotna glina, sprężyste
np.: guma lub kruche np.: cegła. Mają określony kształt i zajmują określoną ilość
powierzchni, np.: lód, żelazo, guma)
– stanie ciekłym (ciecze dostosowują swój kształt do naczynia, np.: woda,
mleko, benzyna)
– stanie gazowym (Gazy przyjmują kształt naczynia, innego przedmiotu lub
pomieszczenia, w którym się znajdują. Zajmują całą dostępną przestrzeń, np.:
para wodna, tlen, powietrze)
STANY SKUPIENIA WODY. PROCESY PRZEMIAN Z JEDNEGO STANU W DRUGI.
Woda występuje w trzech stanach skupienia:
– gazowym (para wodna)
– ciekłym (woda)
– stałym (lód).
Parowanie
Zamiana stanu skupienia wody z ciekłego (woda) na gazowy (para wodna).
Krzepnięcie
Przemiana wody w stanie ciekłym w wodę w stanie stałym (lód).
Topnienie
Przemiana wody w stanie stałym w wodę w postaci cieczy.
Co to jest zjawisko rozszerzalności cieczy?
Zjawisko rozszerzalności cieplnej polega na tym, że ciała stałe, ciecze i gazy
rozszerzają się gdy temperatura rośnie, a kurczą się gdy temperatura maleje.
TEMPERATURA I JEJ ODCZYTYWANIE Z TERMOMETRU
Do pomiaru temperatury służy termometr, najczęściej cieczowy.
Wewnątrz znajduje się rurka z barwną cieczą. Poziom tej cieczy wskazuje
temperaturę.
Temperatura 0°C zazwyczaj jest wyróżniona lub zaznaczona wyraźniejszą linią.
Gdy ciecz w rurce sięga powyżej kreski 0°C odczytujemy temperaturę dodatnią,
jeśli zaś znajduje się poniżej kreski 0°C, temperatura jest ujemna.
OD CZEGO ZALEŻY SZYBKOŚĆ PAROWANIA WODY?
– powierzchni parowania;
– rodzaju cieczy;
– wilgotności powietrza;
– ilości cieczy;
– temperatury otoczenia;
– temperatury cieczy.
ODCZYTYWANIE PROGNOZY POGODY
Prognozę pogody przedstawia się na mapie za pomocą prostych znaków.
JAK W CIĄGU DNIA ZMIENIA SIĘ DŁUGOŚĆ CIENIA?
Gdy Słońce wznosi się cienie robią się coraz krótsze, w południe są najkrótsze, a
gdy Słońce obniża się czyli zachodzi cienie wydłużają się.
CZYM CHARAKTERYZUJĄ SIĘ POSZCZEGÓLNE PORY ROKU?
WIOSNA – początek 21 marca; równonoc wiosenna. Dzień i noc trwają tyle
samo, po 12 godzin.
LATO – początek 22 czerwca; przesilenie letnie. Najdłuższy dzień i najkrótsza
noc w roku.
JESIEŃ – początek 23 września; równonoc jesienna. Dzień i noc trwają tyle
samo, po 12 godzin.
ZIMA – początek 22 grudnia; przesilenie zimowe. Najkrótszy dzień i najdłuższa
noc w roku.
MATERIAŁY DO POBRANIA W PDF
Dział II. Poznajemy pogodę i inne zjawiska przyrodnicze do pobrania w PDF tutaj
ĆWICZENIA - SPRAWDŹ WIEDZĘ PRZED SPRAWDZIANEM
Przykładowe zestawienia zadań, które mogą być idealnym treningiem przed realnym sprawdzianem.
Pliki do pobrania w .pdf i wydrukowania TUTAJ
