JĘZYK POLSKI KLASA VIII KSZTAŁCENIE JĘZYKOWE -
- SPOSOBY WZBOGACANIA SŁOWNICTWA
CZYM JEST NEOLOGIZM?
To wyraz nowo utworzony lub zapożyczony z innego języka po to, aby nazwać osobę zajmującą się czymś, co do tej pory nie istniało lub nowy wynalazek, nieznane dotąd zjawisko, np. selfie, parawaning (bitwa o najlepsze miejsce nad wodą)
JAKĄ ROLĘ PEŁNIĄ NEOLOGIZMY?
– nazywają nowe elementy rzeczywistości
– wzbogacają język
– oryginalność językowa dzieła
– najtrafniejsze przekazanie swoich myśli
JAKIE WYRÓŻNIAMY RODZAJE NEOLOGIZMÓW?
– słowotwórcze np. domówka, słodziak, odlubić
– znaczeniowe np. korek, kiedyś zatyczka do butelki, później: zator na ulicy
– frazeologiczne nowe połączenie wyrazów np. kciuk w górę
– zapożyczenia np. recykling, outlet, weekand
CO TO SĄ ZAPOŻYCZENIA?
To wyrazy lub wyrażenia pochodzące z innych języków.
Czasami zapożyczenia mogą być zapisywane tak samo np. challenge, cheeseburger, milkshake, a czasami zapożyczenia są spolszczone np. keczup (od ketchup), rachunek (Rechnung) lub pejzaż (paysage).
Część zapożyczeń się odmienia np. ksero – nie ma ksera lub kartofel – są kartofle
EUFEMIZM
To słowo lub sformułowanie, które używa się zastępczo w celu złagodzenia wypowiedzi, aby była bardziej przystępna dla odbiorcy.
Przykłady:
– zamiast gruby – przy kości
– zamiast złodziej – ma lepkie ręce
– zamiast głupi – nie najmądrzejszy
– Eufemizmy zastępują również wulgaryzmy oraz określenia zakazane ze względów kulturowych lub religijnych np. cztery litery, niech to piorun trzaśnie
