GEOGRAFIA KLASA VIII DZIAŁ IV. AUSTRALIA I OCEANIA

ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE AUSTRALII I OCEANII

CIEKAWOSTKI

– Na tym kontynencie znajduje się tylko jedno państwo – Związek Australijski.

– To jedyny kontynent, na którym nie ma lodowców.

– W Australii żyje największe na świecie populacja dzikich wielbłądów (ok. 1 miliona sztuk)

– Największą pustynią w Australii jest Wielka Pustynia Wiktorii (zajmuje obszar ponad 42 tys. km²).

– Wyschnięte dno jeziora Eyre jest pokryte warstwą soli (z powodu intensywnego parowania w klimacie zwrotnikowym).

 

CZYM SĄ ENDEMITY?

To organizmy, które można spotkać tylko w jednym regionie świata.

PRZYKŁADY ENDEMITÓW WYSTĘPUJĄCYCH NA WYSPACH OCEANII:

– kangury,

– dziobaki,

– kolczatki,

– koale,

– emu,

– spośród roślin – różne gatunki eukaliptusów.

 

UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI

– Australia to jeden z najniższych kontynentów na świecie;

– znaczną część terytorium zajmuje Wyżyna Zachodnia-australijska;

– występują tam pustynie (Pustynia Gibsona, Wielka Pustynia Piaszczysta, Wielka Pustynia Wiktorii);

– w środkowej części Australii znajdują się niewysokie góry: Musgrave i Góry MacDonnella;

– na wschód od gór rozciąga się pas nizin (Wielki Basen Artezyjski);

– wzdłuż wschodniego wybrzeża ciągną się Wielkie Góry Wododziałowe (najwyższy szczyt Australii – Góra Kościuszki – 2228 m n.p.m.)

– najniżej położony punkt kontynentu to słone jeziora Eyre (znajduje się ono 15 m p.p.m.)

 

STREFY KLIMATYCZNE AUSTRALII

– na większości terytorium Australii występują wysokie wartości temperatury powietrza i niewielkie opady atmosferyczne (dominują krajobrazy pustynne)

– Australia leży w czterech strefach klimatycznych: północna część (strefa klimatów równikowych), centralna część (strefa klimatów zwrotnikowych), południowa część (strefa klimatów podzwrotnikowych i strefa klimatów umiarkowanych ciepłych)

 

BASENY ARTEZYJSKIE

– Występują w podłożu skalnym.

– Są to zbiorniki wód podziemnych, które wykorzystywane są przez mieszkańców kraju jako woda do picia.

– Wody podziemne znajdują się pod ciśnieniem z powodu nieckowatego ułożenia warstw skalnych.

– Gdy warstwa nieprzepuszczalna zostanie przewiercona, to woda samoczynnie wypływa na powierzchnię.

– Największym zbiornikiem australijskich wód podziemnych jest Wielki Basen Artezyjski (istnieje ok. 20 tys. studni artezyjskich).

 

Co to znaczy niecka?

Niecka – jest to wklęsła forma terenu cechująca się podłużnym, o łagodnym profilu, obniżeniem, powstająca w wyniku spłukiwania materiału skalnego.

 

OCEANIA – CZYM JEST OCEANIA?

Oceania, to tysiące wysp położonych w środkowej oraz zachodniej części Oceanu Spokojnego. W obrębie Oceanii wyróżnia się cztery regiony geograficzne: Melanezję, Mikronezję, Polinezję i Nową Zelandię.

 

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE OCEANII:

– większość oceanii znajduje się w strefie oddziaływania klimatu równikowego i klimatu zwrotnikowego;

– wyspy oceanii charakteryzują się bujną i różnorodną roślinnością, ciekawymi gatunkami zwierząt oraz pięknymi plażami;

– wiele wysp ma pochodzenie wulkaniczne (część wulkanów jest aktywna do dziś);

– rafy koralowe;

– atole koralowe (atol to wyspa w kształcie pierścienia; woda morska ma tam wysoką temperaturę i znaczne zasolenie; tworzą się rafy koralowe)

LUDNOŚĆ I GOSPODARKA AUSTRALII

– najsłabiej zaludniony kontynent;

– Australia ma najmniejszą gęstość zaludnienia na świecie (nieco ponad 3 os./kw2);

– ok. 16% mieszkańców ma powyżej 65 lat;

– obecnie liczba ludności wzrasta z powodu przyrostu naturalnego i dodatniego salda migracji;

– ze względu na niesprzyjające warunki (suchy i gorący pustynny klimat) wnętrzu kontynentu jest niemal bezludne;

– większość mieszkańców żyje na południowo-wschodnim wybrzeżu (dostępność słodkiej wody, łagodny klimat);

– ponad 85% Australijczyków żyje w miastach (największe miasto – Sydney, żyje tam ponad 5,3 miliona ludzi);

– Australijczycy są społeczeństwem imigrantów (większość pochodzenia brytyjskiego dlatego, że kontynent był kiedyś brytyjską kolonią);

– rdzenni mieszkańcy Australii to Aborygeni, żyje ich ponad 700 tys., czyli ok. 3% wszystkich Australijczyków (mieszkają na terenach słabo zaludnionych i prowadzą koczowniczy tryb życia tak, jak ich przodkowie);

– w Australii jest niskie bezrobocie (dzięki dobrze rozwiniętej gospodarce i zatrudnienie wykształconych pracowników z innych państw).

 

ROLNICTWO

– Podstawę australijskiego rolnictwa stanowi chów zwierząt (pastwiska zajmują ponad 40% powierzchni kraju), głównie owce służące do produkcji wełny oraz chów bydła;

– Na gruntach ornych uprawia się przede wszystkim: pszenicę, bawełnę, winorośle i owoce cytrusowe.

 

PRZEMYSŁ

– Australia ma bogate złoża surowców mineralnych, dlatego duże znaczenie dla gospodarki ma przemysł wydobywczy (rudy żelaza, boksyty i węgiel kamienny oraz rudy miedzi, niklu, manganu, uranu, złota i srebra);

– mniejsze znaczenie mają: złoża ropy naftowej i gazu ziemnego;

– największymi odbiorcami wydobywanych surowców są Chiny oraz Indie;

– duże znaczenie ma nowoczesne przetwórstwo przemysłowe (produkcja stali, wyrobów chemicznych i artykułów spożywczych) oraz przemysł zaawansowanych technologii;

ĆWICZENIA - SPRAWDŹ WIEDZĘ PRZED SPRAWDZIANEM

Przykładowe zestawienia zadań, które mogą być idealnym treningiem przed realnym sprawdzianem.

Pliki do pobrania w .pdf i wydrukowania TUTAJ