JĘZYK POLSKI KLASA IV PRZYMIOTNIK
CO TO JEST PRZYMIOTNIK?
Przymiotnik to część mowy określająca cechy istot żywych, roślin, rzeczy, zjawisk, pojęć i stanów.
NA JAKIE PYTANIA ODPOWIADA PRZYMIOTNIK?
Przymiotnik odpowiada na pytania: jaki?, jaka?, jakie?.
PRZYKŁADY:
chłopiec (jaki?) wesoły, poduszka (jaka?) miękka, maki (jakie?) czerwone
PRZYMIOTNIK W ZDANIU OKREŚLA RZECZOWNIK.
PRZYKŁAD:
Starsza (jaka?) babcia dała dzieciom czekoladowe (jakie?) cukierki.
PRZEZ CO ODMIENIA SIĘ PRZYMIOTNIK?
Przymiotnik odmienia się przez: przypadki, liczby i rodzaje.
Należy pamiętać, że w zdaniu przymiotnik dostosowuje formę do określanego rzeczownika.
ODMIANA PRZYMIOTNIKA PRZEZ RODZAJE
W liczbie pojedynczej przymiotnik odmienia się przez rodzaj:
– męski (r.m.) – ten, np.: (ten) wysoki chłopiec;
– żeński (r.ż.) – ta, np.: (ta) wysoka dziewczyna;
– nijaki (r.n.) – to, np.: (to) otwarte okno.
W liczbie mnogiej przymiotnik odmienia się przez rodzaj:
– męskoosobowy (r.m.-os.) – gdy określa grupę chłopców lub mężczyzn, np.: (ci) chłopcy, panowie;
– niemęskoosobowy (r.nm.-os.) – gdy opisuje zwierzęta, rośliny, zjawiska, przedmioty poza chłopcem i mężczyzną, np.: (te) śliczne dziewczyny, porywiste wiatry
UWAGA!
Przymiotnik można zastąpić innym wyrazem o podobnym znaczeniu, ale występują również takie przymiotniki, które łączą się tylko z niektórymi rzeczownikami.
PRZYKŁAD:
Może być upalne lub gorące lato, ale herbata może być tylko gorąca (nie może być upalna).
Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
Mianownik (kto? Co?) | czekoladowy cukierek | czekoladowe cukierki |
Dopełniacz (kogo? czego?) | czekoladowego cukierka | czekoladowych cukierków |
Celownik (komu? czemu?) | czekoladowemu cukierkowi | czekoladowym cukierkom |
Biernik (kogo? Co?) | czekoladowy cukierek | czekoladowe cukierki |
Narzędnik (z kim? z czym?) | czekoladowym cukierkiem | czekoladowymi cukierkami |
Miejscownik (o kim? o czym?) | czekoladowym cukierku | czekoladowych cukierkach |
Wołacz (o?) | czekoladowy cukierku | czekoladowe cukierki |
CO TO JEST LITERA?
Litera to znak graficzny głoski (czyli to, co widzimy)
PRZYKŁAD: wyraz CZAPKA
C-Z-A-P-K-A
C to jedna litera, Z to 1 litera, A to 1 litera, P to 1 litera, K to 1 litera,
A to 1 litera
Razem w słowie czapka jest 6 liter.
CO TO JEST SYLABA?
Sylaba to część wyrazu zawierającego samogłoskę (gdy wyraz podzielimy na części, to znaczy, że dzielimy wyraz na sylaby)
PRZYKŁAD: wyraz DOMOWY
DO-MO-WY
DO to 1 sylaba, MO to 1 sylaba, WY to jedna sylaba
Razem w słowie domowy są 3 sylaby.
PODSUMOWANIE Z ZAKRESU GŁOSKA-LITERA-SYLABA
wyraz pluszowy
Ilość głosek: 7 (P-L-U-SZ-O-W-Y)
Ilość liter: 8 (P-L-U-S-Z-O-W-Y)
Ilość sylab: 3 (PLU-SZO-WY)