HISTORIA KLASA VI. DZIAŁ VI NAPOLEON BONAPARTE TWORZY NOWY ŁAD W EUROPIE

OKOLICZNOŚCI UPADKU MONARCHII WE FRANCJI

Podczas rewolucji francuskiej doszło do zmian i obalono monarchię Burbonów. Największy wpływ na władzę miała burżuazja, która miała zagwarantowaną nienaruszalność własności prywatnej, a która wykupywała majątki arystokratów.

Napoleon Bonaparte – generał, który walczył we Włoszech

DATY

1779 r. – Napoleon przeprowadził zamach stanu

1797 r. – utworzenie Legionów Polskich we Włoszech

1804 r. – Napoleon koronował się na cesarza Francuzów

1805 r. – bitwa trzech cesarzy pod Austerlitz (Napoleon pokonał połączoną armię austriacką i rosyjską)

1807 r. – utworzenie Księstwa Warszawskiego

1792 – 1804 – koniec republiki we Francji

1805 – 1806 – rozpad Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (Rzeszy) i utworzenie Związku Reńskiego

1812 r. – wyprawa napoleona na Rosję

1814 r. – abdykacja Napoleona

1815 r. –  sto dni Napoleona, bitwa pod Waterloo

POWODY OBJĘCIA WŁADZY WE FRANCJI PRZEZ NAPOLEONA

          Z powodu kłopotów gospodarczych w państwie, wielu francuzów wierzyło, że tylko rządy silnej ręki mogą poprawić los. Napoleon Bonaparte zyskał popularność wśród francuzów dzięki stłumienia rozruchów w Paryżu i zwycięstw odniesionych we Włoszech przeciw wojskom austriackim. Napoleon wykorzystał zamęt polityczny i poparcie armii, przeprowadzając zamach stanu. Została uchwalona na szybko nowa konstytucja. Władza wykonawcza miała być w rękach trzech konsuli, a jednym z nich został Napoleon.

JAKIE BYŁY DZIAŁANIA BONAPARTEGO, KTÓRE SPRAWIŁY, ŻE FRANCJA
STAŁA SIĘ POTĘGĄ W EUROPIE?

– Napoleon wprowadził nowy zbiór prawa cywilnego zwanego Kodeksem Napoleona obowiązujący we Francji i krajach podbitych;

– poszerzył on granice Francji, dzięki wielu zwycięskim wojnom i podbojom;

– ustanowił władzę dziedziczną (sam mianował się na cesarza)

– przemyślane sojusze;

– wprowadzenie reform we Francji.

CZYM BYŁ KODEKS NAPOLEONA?

Zbiór prawa cywilnego (regulacje prawne) wprowadzony w życie przez Napoleona w 1804 roku.

NAPOLEON A SPRAWA NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI

Legiony Polskie – utworzone w 1797 r. przez Jana Henryka Dąbrowskiego we Włoszech, walczące u boku wojsk francuskich

 

Jan Henryk Dąbrowski – jeden z dowódców insurekcji kościuszkowskiej; twórca Legionów Polskich we Włoszech; generał armii Księstwa Warszawskiego

 

1807 r. – pokój w Tylży zawarty między Napoleonem a Prusami i Rosją; postanowienie w sprawie utworzenia Księstwa Warszawskiego z części ziem polskich zaboru pruskiego; dziedzicznym władcą został król Saksonii z dynastii Wettinów

 

Herb Księstwa Warszawskiego – w jednym polu znajdował się herb Saksonii i panującej tam dynastii Wettinów (czarno-żółte pasy na którym widniał zielony wieniec), w drugiej części umieszczony został herb Polski (na czerwonym polu biały orzeł w koronie, z berłem i jabłkiem w szponach). Nad całą tarczą złota korona

POSTANOWIENIA KONSTYTUCJI KSIĘSTWA WARSZAWSKIEGO Z 1807 R.

– władzę wykonawczą sprawuje monarcha i ministrowie;

– władzę ustawodawczą sprawuje sejm;

– prawo wyborcze otrzymuje szlachta, która posiada majątek ziemski, mieszanie o wysokich dochodach i zasłużeni oficerowie armii i księża;

– chłopi uzyskują wolność osobistą, czyli mogą opuszczać wieś według własnej woli;

– chłopi nie mają prawa własności do uprawianej ziemi.

DATA

1809 r. – bitwa pod Raszynem, zwycięska wojna z Austrią pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego; Księstwo Warszawskie zostało powiększone o część ziem zaboru austriackiego (z Krakowem)

DLACZEGO LEGIONY POLSKIE POWSTAŁY
AKURAT U BOKU ODDZIAŁÓW FRANCUSKICH?

         Francja była jednym z państw emigracji żołnierzy i oficerów po III rozbiorze. Dzięki staraniom polskich emigrantów politycznych we Francji władze republiki wyraziły zgodę na utworzenie polskich oddziałów wspomagających Francuzów w wojnie z Austrią – jednym z trzech państw, które podzieliły między siebie terytorium Rzeczpospolitej.

NAJWAŻNIEJSZE POSTANOWIENIA KONSTYTUCJI KSIĘSTWA WARSZAWSKIEGO

– władzę wykonawczą sprawują monarcha i ministrowie;

– władzę ustawodawczą sprawuje sejm;

– prawo wyborcze otrzymuje szlachta, która posiada majątki ziemskie, mieszczanie z wysokimi zarobkami i oficerowie armii oraz księża;

– chłopi mają wolność osobistą (mogą opuszczać wieś).

UPADEK NAPOLEONA

1812 r. – Kampania rosyjska; 100-tysięczna armia polska pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego wzięła udział w wielkiej kampanii wojennej Napoleona przeciwko Rosji.

Jakie były skutki Wielkiej Armii na Moskwę?

Wyprawa zakończyła się klęską cesarza Francuzów i jego wielkiej armii. Z nieudanej wyprawy powróciło ok. 20% całej Wielkiej Armii, w tym ok. 30% Polaków.

1813 r. – bitwa pod Lipskiem w Saksonii (zwana „bitwą narodów”, ponieważ uczestniczyli w niej żołnierze z wielu państw Europy) oddziały armii Napoleona zostały pokonane przez wojska antyfrancuskiej koalicji.

Po bitwie pod Lipskiem, w 1814 r. wojska koalicji wkroczyły do Paryża; Napoleon bez szans na nowe oddziały podjął decyzję o abdykacji. Francja stała się królestwem, a rządy  w niej objął przedstawiciel z dynastii Burbonów.

1815 r. – bitwa pod Waterloo; Napoleon został pokonany przez wojska brytyjskie oraz pruskie i ponownie został zmuszony do abdykacji.

Klęski poniesione przez Napoleona oznaczały koniec istnienia Księstwa Warszawskiego i nadziei Polaków na odbudowę niepodległej Polski w granicach przedrozbiorowych.

KIM BYLI?

Józef Poniatowski – śmierć w bitwie pod Lipskiem

Napoleon Bonaparte – koronacja na cesarza Francuzów

Józef Wybicki – autor słów hymnu

Jan Henryk Dąbrowski  – utworzenie Legionów Polskich we Włoszech

POJĘCIA

Wielka Armia – armia złożona z wojsk francuskich i sojuszników Francji, która ruszyła na Rosję w 1812 roku

Legiony Dąbrowskiego – polskie oddziały zbrojne utworzone w 1797 roku we Włoszech na mocy porozumienia z Francją

Kodeks Napoleona – kodeks prawny ogłoszony w 1804 roku przez Bonapartego, wprowadzał równość wobec prawa

Księstwo Warszawskie – państwo stworzone w 1807 roku na mocy traktatu w Tylży

JAKIE BYŁY OKOLICZNOŚCI POWSTANIA KSIĘSTWA WARSZAWSKIEGO?

Po pokonaniu Prus i zawarciu pokoju w Tylży Napoleon Bonaparte utworzył z części ziem zaboru pruskiego Księstwo Warszawskie

ARGUMENT UZASADNIAJĄCY PRZYJĘCIE PRZEZ BONAPARTEGO TYTUŁU „CESARZA FRANCUZÓW”:

Napoleon cieszył się ogromną popularnością wśród Francuzów, zerwał w ten sposób z fikcyjnymi rządami republikańskimi.

JAKIE BYŁY PRZYCZYNY OSTATECZNEJ KLĘSKI NAPOLEONA BONAPARTEGO?

– przewaga wojsk koalicji;

– obciążenie finansowe i gospodarcze Francji w wieloletnich wojnach;

– utrata znacznej części armii w Rosji.

JAKIE BYŁY OKOLICZNOŚCI, W KTÓRYCH NAPOLEON BONAPARTE OBJĄŁ WŁADZĘ?

Napoleon Bonaparte przejął władzę (w 1799 roku), gdyż Francuzi byli niechętni dotychczas rządzącym z uwagi na kłopoty gospodarcze, a młody generał cieszył się ogromną popularnością dzięki wygrywanym bitwom

JAKIE BYŁ PRZYCZYNY KLĘSKI NAPOLEONA W ROSJI W 1812 ROKU?

–  spalenie Moskwy i brak żywności;

– zła pogoda, która utrudniała działanie Francuzom, silne mrozy;

– ataki wojsk i partyzantów rosyjskich.

POSTAWA CESARZA NAPOLEONA WOBEC POLAKÓW

– Napoleon był szansą dla Polaków na odzyskanie niepodległości po III rozbiorach, otrzymali oni taką nadzieję w postaci Księstwa Warszawskiego;

– Napoleon miał konflikt z Austrią, utworzył i wykorzystał legiony polskie do spraw wyłącznie z Francją.