MARK TWAIN

„PRZYGODY TOMKA SAWYERA”

Wstęp

„Przygody Tomka Sawyera” to klasyczna powieść autorstwa Marka Twaina, która po raz pierwszy została opublikowana w 1876 roku. Książka opowiada o przygodach młodego chłopca, Tomka Sawyera, mieszkającego w fikcyjnym miasteczku St. Petersburg nad rzeką Mississippi. Jest to pełna humoru i przygód opowieść, która ukazuje życie na amerykańskiej prowincji w XIX wieku oraz proces dorastania głównego bohatera.

Kilka słów o autorze

Mark Twain (właściwie Samuel Langhorne Clemens, 1835-1910) był amerykańskim pisarzem, humorystą i dziennikarzem. Jego dzieła, w tym „Przygody Tomka Sawyera” i „Przygody Hucka Finna”, są uważane za jedne z najważniejszych w literaturze amerykańskiej. Twain był mistrzem obserwacji i ukazywania życia codziennego, a jego pisarstwo charakteryzuje się błyskotliwym humorem, żywym językiem i głęboką refleksją nad ludzką naturą.

Spis bohaterów

Tomek Sawyer – Główny bohater, psotny i sprytny chłopiec, który uwielbia przygody. Mimo swojej nieposkromionej natury, Tomek ma dobre serce i jest lojalnym przyjacielem.
Huck Finn – Najlepszy przyjaciel Tomka, syn miejscowego pijaka. Huck jest wolnym duchem, żyje z dala od społeczeństwa, ale ma silne poczucie sprawiedliwości.
Becky Thatcher – Córka sędziego, obiekt pierwszej miłości Tomka. Jest odważna i pełna wdzięku, choć czasami bywa uparta.
Ciotka Polly – Opiekunka Tomka, która stara się wychować go na porządnego chłopca, choć często jest bezradna wobec jego wybryków.
Joe Harper – Jeden z przyjaciół Tomka, który razem z nim i Huckiem uczestniczy w różnych przygodach.
Indianin Joe – Czarny charakter powieści, bezwzględny i niebezpieczny mężczyzna, który jest zamieszany w morderstwo.
Muff Potter – Nieszkodliwy, ale słaby mężczyzna, niesłusznie oskarżony o morderstwo.
Sędzia Thatcher – Ojciec Becky, szanowany obywatel miasteczka.

Streszczenie powieści

„Przygody Tomka Sawyera” to opowieść o psotach i przygodach młodego chłopca, Tomka Sawyera, żyjącego w małym miasteczku nad rzeką Mississippi. Tomek jest typowym chłopcem z lat 30. XIX wieku – psotny, sprytny i nieustannie poszukujący przygód. Mimo że ciotka Polly stara się wychować go na porządnego chłopca, Tomek często wpada w tarapaty.

Książka rozpoczyna się sceną, w której Tomek, unikając obowiązków, w tym malowania płotu, sprytnie przekonuje swoich kolegów, by zrobili to za niego. To pokazuje jego pomysłowość i zdolność do radzenia sobie w każdej sytuacji.

Jednym z głównych wątków powieści jest przyjaźń Tomka z Huckiem Finnem, chłopcem, który żyje na własną rękę, z dala od społeczeństwa. Razem przeżywają wiele przygód, z których najważniejszą jest odkrycie miejsca morderstwa, którego świadkami przypadkiem zostają. Indianin Joe, rzeczywisty sprawca zbrodni, usiłuje obarczyć winą Muffa Pottera, nieszkodliwego pijaka. Tomek i Huck, mimo strachu, postanawiają złożyć zeznania i ujawnić prawdę, co doprowadza do uniewinnienia Muffa.

Kolejną ważną przygodą jest „piracka” eskapada Tomka, Hucka i Joe Harpera na wyspę Jacksona, gdzie chłopcy decydują się spędzić kilka dni, z dala od domu. W miasteczku zostają uznani za zaginionych, a ich powrót podczas własnego „pogrzebu” staje się wielkim wydarzeniem.

W powieści nie brakuje także wątku miłosnego – Tomek zakochuje się w Becky Thatcher, córce sędziego. Ich relacja jest pełna typowych dla dzieci przejawów miłości i zazdrości, co dodaje historii uroku.

Książka kończy się wielką przygodą w jaskini, gdzie Tomek i Becky przypadkowo zostają uwięzieni. Podczas poszukiwań wyjścia, Tomek odkrywa Indianina Joe, który ukrywa się przed wymiarem sprawiedliwości. Tomek udaje się wydostać z jaskini i doprowadzić do jej zamknięcia, co ostatecznie prowadzi do śmierci Joe’ego. Na koniec, Tomek i Huck znajdują skarb, który zapewnia im przyszłość pełną bogactwa.

Główne motywy w książce

Motyw dorastania – „Przygody Tomka Sawyera” to powieść o dojrzewaniu, w której Tomek przechodzi od beztroskiego dziecka do młodego chłopca, który zaczyna rozumieć odpowiedzialność i znaczenie lojalności.
Cytat:
„Chłopcy muszą dorosnąć, ale Tomek wiedział, że nigdy nie chce zapomnieć o swoich przygodach.”
Motyw przyjaźni – Przyjaźń Tomka i Hucka jest centralnym elementem powieści, pokazując, jak ważne są lojalność i zaufanie w relacjach między ludźmi.
Cytat:
„Przyjaciel to ktoś, z kim można przeżyć każdą przygodę i zawsze na niego liczyć.”
Motyw przygody – Książka jest pełna przygód, które podkreślają dziecięcą ciekawość świata i chęć przeżywania niezwykłych momentów.
Cytat:
„Nie ma nic lepszego niż odkrywanie świata na własną rękę, a każda przygoda jest warta ryzyka.”

Problematyka

„Przygody Tomka Sawyera” to powieść, która porusza wiele tematów, takich jak dorastanie, przyjaźń, odpowiedzialność, a także kwestie społeczne, jak różnice klasowe czy rasizm, które Twain ukazuje subtelnie, ale wyraziście. Książka jest również hołdem dla beztroski dzieciństwa, pełnego przygód i odkryć, a jednocześnie refleksją nad przejściem od niewinności do świadomości moralnej.

Szczegółowy plan wydarzeń z całej książki

Tomek unika malowania płotu – Tomek sprytnie unika pracy, przekonując kolegów, że malowanie płotu to świetna zabawa.
Poznanie Becky Thatcher – Tomek zakochuje się w nowej uczennicy, Becky Thatcher.
Przygoda na cmentarzu – Tomek i Huck są świadkami morderstwa dokonanego przez Indianina Joe.
Śledztwo w sprawie morderstwa – Indianin Joe obarcza winą Muffa Pottera, który zostaje niesłusznie oskarżony.
Piracka wyprawa na wyspę Jacksona – Tomek, Huck i Joe Harper uciekają na wyspę, by zostać piratami.
Powrót podczas pogrzebu – Chłopcy wracają do domu podczas własnego pogrzebu, zaskakując wszystkich.
Tomek i Becky w jaskini – Tomek i Becky gubią się w jaskini, gdzie Tomek odkrywa kryjówkę Indianina Joe.
Odkrycie skarbu – Tomek i Huck znajdują skarb ukryty przez Indianina Joe.
Śmierć Indianina Joe – Indianin Joe ginie w jaskini, co kończy jego wątek jako złoczyńcy.
Nowe życie Tomka i Hucka – Tomek i Huck stają się bogaci dzięki skarbowi, ale Huck woli nadal żyć na własnych zasadach.

Pytania sprawdzające wiedzę z całej książki

Dlaczego Tomek Sawyer jest uważany za psotnika?
- Odpowiedź: Tomek często unika obowiązków, robiąc psikusy i szukając przygód, co sprawia, że jest postrzegany jako psotnik.
- Cytat: „Zamiast malować płot, Tomek przekonał innych chłopców, że to wspaniała zabawa.”
Jakie znaczenie miała przyjaźń Tomka i Hucka?
- Odpowiedź: Przyjaźń Tomka i Hucka była oparta na zaufaniu i wspólnych przygodach, co uczyniło ich relację jedną z najważniejszych w powieści.
- Cytat: „Huck był jedyną osobą, której Tomek mógł zaufać bez względu na wszystko.”
Co odkrył Tomek podczas pobytu w jaskini?
- Odpowiedź: Tomek odkrył, że Indianin Joe ukrywa się w jaskini, co ostatecznie doprowadziło do jego śmierci.
- Cytat: „W mrocznej jaskini Tomek zobaczył coś, co zmroziło mu krew w żyłach – Indianina Joe.”
Jaką rolę odegrała Becky Thatcher w życiu Tomka?
- Odpowiedź: Becky Thatcher była pierwszą miłością Tomka, co sprawiło, że ich relacja była pełna emocji, zazdrości i romantycznych gestów.
- Cytat: „Becky była pierwszą osobą, która sprawiła, że Tomek poczuł, jak to jest naprawdę kogoś lubić.”
Co symbolizuje skarb znaleziony przez Tomka i Hucka?
- Odpowiedź: Skarb symbolizuje nie tylko bogactwo materialne, ale również zakończenie ich dziecięcych przygód i przejście do bardziej dorosłego życia.
- Cytat: „Znalezienie skarbu oznaczało, że ich życie już nigdy nie będzie takie samo.”

Podsumowanie

„Przygody Tomka Sawyera” to powieść, która pozostaje jedną z najważniejszych książek literatury dziecięcej. Twain z mistrzostwem przedstawia życie na amerykańskiej prowincji, ukazując jednocześnie uniwersalne wartości, takie jak przyjaźń, odwaga i dorastanie. Książka jest pełna humoru, ale także głębokiej refleksji, co sprawia, że jest ceniona przez czytelników w każdym wieku.