CHARLES DICKENS

„OPOWIEŚĆ WIGILIJNA”

Wstęp

„Opowieść wigilijna” Charlesa Dickensa to ponadczasowa opowieść o przemianie, miłości i ludzkiej dobroci. Ta krótka powieść, napisana w 1843 roku, od lat jest jednym z najważniejszych tekstów literatury światowej, szczególnie popularnym w okresie Bożego Narodzenia. Uczy nas, że każdy, niezależnie od wieku i życiowych wyborów, może się zmienić i znaleźć szczęście w niesieniu dobra innym.

Autor książki

Charles Dickens (1812-1870) był jednym z najwybitniejszych pisarzy angielskich XIX wieku. W swoich utworach często podejmował tematykę społeczną, ukazując problemy ubóstwa, niesprawiedliwości i nierówności. „Opowieść wigilijna” to jedno z jego najważniejszych dzieł, które do dziś wzrusza i inspiruje czytelników.

Zestawienie postaci

  1. Ebenezer Scrooge – główny bohater powieści, stary, zgorzkniały i chciwy kupiec, który gardzi ludźmi i Świętami Bożego Narodzenia.
  2. Jakub Marley – zmarły wspólnik Scrooge’a, pojawiający się jako duch, aby ostrzec Scrooge’a przed losem, który go czeka, jeśli nie zmieni swojego postępowania.
  3. Duch Wigilijnej Przeszłości – duch pokazujący Scrooge’owi sceny z jego przeszłości, przypominając mu, kim kiedyś był.
  4. Duch Tegorocznego Bożego Narodzenia – duch ukazujący Scrooge’owi teraźniejszość i życie innych ludzi podczas Świąt.
  5. Duch Przyszłych Wigilii – duch pokazujący Scrooge’owi jego przyszłość, jeśli nie zmieni swojego postępowania.
  6. Bob Cratchit – ubogi pracownik Scrooge’a, ojciec chorego Tiny Tima, pełen miłości i dobroci mimo trudnej sytuacji życiowej.
  7. Tiny Tim – chory syn Boba Cratchita, symbol niewinności i dobroci, który odgrywa kluczową rolę w przemianie Scrooge’a.
  8. Fred – siostrzeniec Scrooge’a, radosny i pełen życia młody człowiek, który co roku zaprasza Scrooge’a na świąteczną kolację.

Motyw literacki

Motyw przemiany wewnętrznej – Przemiana Ebenezera Scrooge’a jest centralnym motywem powieści. Jego droga od zgorzkniałego starca do pełnego miłości człowieka pokazuje, że każdy może się zmienić, jeśli tylko otworzy się na refleksję nad swoim życiem. Ten motyw jest szczególnie wartościowy do wykorzystania w wypracowaniach i rozprawkach, gdyż pokazuje, jak ważna jest introspekcja i gotowość do zmiany.

Krótkie opracowanie treści lektury

„Opowieść wigilijna” opowiada historię Ebenezera Scrooge’a, zgorzkniałego starca, który nienawidzi Świąt Bożego Narodzenia. W wigilijny wieczór nawiedza go duch jego zmarłego wspólnika, Jakuba Marleya, który ostrzega go przed losem, jaki go czeka, jeśli nie zmieni swojego postępowania. Marley zapowiada wizyty trzech duchów, które mają pomóc Scrooge’owi zrozumieć, jak bardzo jego życie jest puste i pozbawione sensu. Pod wpływem tych wizyt Scrooge przechodzi głęboką przemianę, staje się dobrym i hojnym człowiekiem, a jego życie nabiera nowego znaczenia.

Problematyka

  1. Chciwość i egoizm – Scrooge jest uosobieniem tych cech, a powieść pokazuje, jak destrukcyjny wpływ mogą mieć one na człowieka i jego relacje z innymi.
  2. Przemiana wewnętrzna – Historia Scrooge’a to przykład tego, jak człowiek może się zmienić, gdy tylko zrozumie błędy swojego postępowania.
  3. Społeczna odpowiedzialność – Dickens ukazuje, jak ważne jest niesienie pomocy innym i dbałość o dobro wspólne.
  4. Wartość rodziny i przyjaźni – Relacje z innymi ludźmi są w powieści przedstawione jako najważniejsze wartości w życiu, które nadają mu sens.

Szczegółowy opis przemiany Ebenezera Scrooge’a

Przemiana Ebenezera Scrooge’a jest kluczowym elementem „Opowieści wigilijnej”. Scrooge, który na początku powieści jest zgorzkniałym i chciwym starcem, przechodzi głęboką metamorfozę pod wpływem wizyt trzech duchów. Na początku niechętnie przyjmuje wizyty duchów, ale stopniowo zaczyna rozumieć, jak bardzo jego życie jest puste i samotne. Wizyta Ducha Wigilijnej Przeszłości przypomina mu, jak szczęśliwy był kiedyś, zanim chciwość i ambicja pochłonęły jego życie. Duch Tegorocznego Bożego Narodzenia pokazuje mu, jak inni ludzie, mimo trudności, potrafią cieszyć się życiem i świętować wspólnie z rodziną. Jednak to wizja przyszłości, ukazana przez Ducha Przyszłych Wigilii, jest dla Scrooge’a najbardziej przerażająca. Widząc swoją śmierć i to, jak jest zapomniany przez wszystkich, Scrooge zdaje sobie sprawę, że jego życie nie ma sensu, jeśli nie zmieni swojego postępowania. Po tych przeżyciach Scrooge postanawia stać się lepszym człowiekiem – otwiera swoje serce na innych, staje się hojny, serdeczny i pełen miłości.

PRZYKŁADOWE pytania SPRAWDZAJĄCE WIEDZĘ Z ODPOWIEDZIAMI 

  1. Jakie duchy nawiedziły Scrooge’a i co mu pokazały?

    • Duch Wigilijnej Przeszłości pokazał Scrooge’owi sceny z jego przeszłości, przypominając mu, jak szczęśliwy był, zanim pieniądze stały się najważniejsze w jego życiu. (Rozdział 2)
    • Duch Tegorocznego Bożego Narodzenia pokazał mu teraźniejszość, w której inni ludzie, mimo trudności, cieszą się świętami i bliskością rodziny. (Rozdział 3)
    • Duch Przyszłych Wigilii ukazał Scrooge’owi przyszłość, gdzie widzi swoją śmierć i to, że jest zapomniany przez wszystkich. (Rozdział 4)
  2. Jakie były główne przyczyny przemiany Scrooge’a?

    • Główne przyczyny przemiany Scrooge’a to spotkanie z trzema duchami, które ukazały mu przeszłość, teraźniejszość i przyszłość jego życia. Szczególnie wizja przyszłości, w której Scrooge widzi swoją samotną śmierć, wstrząsa nim i skłania do refleksji nad swoim postępowaniem.
  3. Kim był Tiny Tim i dlaczego jego postać jest ważna w opowieści?

    • Tiny Tim był chorym synem Boba Cratchita. Jego postać symbolizuje niewinność, dobroć i cierpienie niewinnych. Scrooge, widząc cierpienie Tiny Tima, zaczyna rozumieć, jak ważne jest pomaganie innym.
  4. Jakie były relacje Scrooge’a z rodziną Cratchitów przed jego przemianą?

    • Przed przemianą Scrooge traktował Boba Cratchita, swojego pracownika, bardzo źle, płacił mu niską pensję i był obojętny na trudności jego rodziny. Scrooge nie interesował się ich losem ani nie odczuwał potrzeby, by im pomagać.
  5. Jak zmieniły się relacje Scrooge’a z rodziną Cratchitów po jego przemianie?

    • Po przemianie Scrooge staje się hojny i serdeczny wobec rodziny Cratchitów. Podnosi pensję Bobowi, zaczyna interesować się losem Tiny Tima i pomaga w jego leczeniu. Staje się dla nich jak członek rodziny.
  6. Jakie wydarzenie z przeszłości Scrooge’a pokazał mu Duch Wigilijnej Przeszłości, które miało duży wpływ na jego życie?

    • Duch Wigilijnej Przeszłości pokazał Scrooge’owi scenę z jego młodości, kiedy to miłość do pieniędzy sprawiła, że odrzucił swoją narzeczoną. To wydarzenie miało ogromny wpływ na jego późniejsze życie, prowadząc do izolacji i zgorzknienia. (Rozdział 2)
  7. Jakie były reakcje Scrooge’a na wizyty poszczególnych duchów?

    • Na początku Scrooge był sceptyczny i przerażony, ale z każdą kolejną wizytą stawał się coraz bardziej zrozpaczony swoim losem i zaczął zdawać sobie sprawę, jak wiele błędów popełnił w życiu. Pod wpływem tych wizyt postanowił zmienić swoje życie.
  8. Jakie znaczenie miała wizyta Ducha Tegorocznych Świąt Bożego Narodzenia dla Scrooge’a?

    • Wizyta Ducha Tegorocznych Świąt Bożego Narodzenia była kluczowa, ponieważ pokazała Scrooge’owi, jak inni ludzie, mimo ubóstwa, potrafią cieszyć się życiem i świętami. Widok szczęścia i miłości w rodzinie Cratchitów poruszył go głęboko i otworzył jego serce na potrzebę zmiany. (Rozdział 3)
  9. Co zobaczył Scrooge podczas wizyty Ducha Przyszłych Wigilii?

    • Scrooge zobaczył swoją samotną śmierć, brak jakiejkolwiek pamięci o nim i obojętność ludzi wobec jego losu. Ta wizja przeraziła go i skłoniła do refleksji nad własnym życiem. (Rozdział 4)
  10. Jakie były reakcje innych postaci na przemianę Scrooge’a?

    • Inne postacie, szczególnie rodzina Cratchitów, były zaskoczone i szczęśliwe z powodu zmiany w Scrooge’u. Fred, siostrzeniec Scrooge’a, również z radością przyjął jego przemianę, widząc w nim nowego, lepszego człowieka.
  11. Jakie znaczenie miała postać Jakuba Marleya w opowieści?

    • Postać Jakuba Marleya była kluczowa, ponieważ to on zapoczątkował przemianę Scrooge’a, ostrzegając go przed losem, jaki czeka go po śmierci, jeśli nie zmieni swojego postępowania. Marley jest przykładem człowieka, który zrozumiał swoje błędy, ale było już za późno, by je naprawić.
  12. Jakie przesłanie niesie „Opowieść wigilijna” dla czytelników?

    • „Opowieść wigilijna” niesie przesłanie, że nigdy nie jest za późno, by się zmienić i stać się lepszym człowiekiem. Przypomina nam o znaczeniu miłości, dobroci i odpowiedzialności za innych. Zachęca do refleksji nad własnym życiem i postępowaniem oraz do otwarcia serca na potrzeby innych ludzi.

PODSUMOWANIE

Mamy nadzieję, że to opracowanie pomoże w pełniejszym zrozumieniu „Opowieści wigilijnej” i przygotowaniu się do egzaminu. Pamiętajcie, że to nie tylko historia o duchach, ale przede wszystkim o ludzkich emocjach, wartościach i możliwościach zmiany na lepsze.