Witamy na stronie MUZYKOTERAPIA!

Muzykoterapia to jedna z najskuteczniejszych metod wspomagania rozwoju dzieci z różnymi potrzebami edukacyjnymi. Opiera się na uniwersalnym języku muzyki, który trafia do każdego, bez względu na umiejętności czy ograniczenia.

Co to jest muzykoterapia?

Muzykoterapia to celowe wykorzystanie dźwięków – melodii, rytmu i śpiewu – aby wspierać rozwój dziecka. Pomaga w rozwoju mowy, umiejętności społecznych oraz emocjonalnych, a także wspiera koncentrację i koordynację ruchową.

Jakie są metody muzykoterapii?

Metoda Knillów (Program Aktywności)

Łączy ruch i muzykę w celu rozwijania świadomości ciała oraz budowania więzi z terapeutą. Podczas zajęć dzieci wykonują proste ruchy do muzyki, co pomaga im w nawiązywaniu kontaktu z otoczeniem oraz w rozumieniu własnych emocji.

Metoda Orffa

Skupia się na naturalnej potrzebie dziecka do ruchu i śpiewu. Dzieci uczą się poprzez zabawę na instrumentach perkusyjnych i dźwiękowych. Muzyka jest tworzona w sposób spontaniczny, a terapeuta zachęca do aktywnego uczestnictwa i wyrażania siebie.

Metoda Sherborne

To terapia ruchowa, która wykorzystuje rytmiczne ruchy przy akompaniamencie muzyki. Stymuluje rozwój motoryczny i poczucie przestrzeni. Dzieci, poruszając się do muzyki, rozwijają umiejętności społeczne i poznawcze.

Muzykoterapia receptywna

Polega na słuchaniu wybranych utworów muzycznych, które są dostosowane do emocji i potrzeb dziecka. Często stosuje się muzykę klasyczną, relaksacyjną lub dźwięki natury. Uspokaja i pomaga wyrazić uczucia.

Jak wygląda sesja muzykoterapeutyczna?

Typowa sesja trwa od 30 do 60 minut i może być indywidualna lub grupowa. Zajęcia rozpoczynają się rozgrzewką muzyczną – często prostą piosenką lub ruchem przy muzyce. Kolejne etapy to aktywności muzyczne (np. śpiew, granie na instrumentach, słuchanie muzyki), a kończy się relaksacją przy spokojnych dźwiękach.

Ciekawostki:

  • Muzyka klasyczna (szczególnie Mozarta) bywa wykorzystywana do stymulowania koncentracji i uwagi.
  • Badania pokazują, że muzykoterapia nie tylko poprawia funkcje poznawcze, ale także wspiera rozwój empatii
    i umiejętności współpracy.
  • Muzyka ma ogromny wpływ na redukcję lęków – już po 10 minutach słuchania spokojnej melodii można zauważyć obniżenie poziomu stresu!

PODSUMOWUJĄC

Muzykoterapia to doskonałe narzędzie wspierające dzieci z różnymi trudnościami. Dzięki odpowiednio dobranym metodom i melodii można rozwijać ich zdolności poznawcze, emocjonalne i społeczne.

oto kilka piosenek dla dzieci, które mogą być używane w muzykoterapii

“PANIE JANIE”

- klasyczna piosenka dziecięca, znana również jako “Frère Jacques”.

Panie Janie! x2
Niech pan wstanie, x2
Tylko lenie jeszcze śpią,
Kiedy dzwony biją: bim, bam bom!

Panie Janie! x2
Niech pan wstanie, x2
Już się zbudził cały dom,
Wszystkie dzwony biją: bim, bam bom!

A echo odpowiada im,
Jak dzwony: bom,
To echo: bim,
Jednak to tak ładnie brzmi:
Para tigi tigi tigi tigi bim, bam bi!

Panie Janie! x2
Niech pan wstanie, x2
Tylko lenie jeszcze śpią!
Kiedy dzwony biją: bim, bam bom!

“STARY NIEDŹWIEDŹ MOCNO ŚPI”

- piosenka, która angażuje dzieci w zabawę ruchową.

Stary niedźwiedź mocno śpi,
coś pięknego mu się śni,
stary niedźwiedź chrapie,
za uchem się drapie,
jak się zbudzi, będzie zły,
jak się zbudzi, będzie zły,
Stary niedźwiedź mocno śpi,
stary niedźwiedź mocno śpi,
My się go boimy,
na palcach chodzimy,
jak się zbudzi, będzie zły,
jak się zbudzi, będzie zły.
Pierwsza godzina
niedźwiedź śpi.
Druga godzina,
niedźwiedź chrapie
trzeci godzina
niedźwiedź łapie

“Jadą, jadą misie”

- wesoła piosenka, która może poprawić nastrój.

Jadą, jadą misie, tra la la la la,
śmieją im się pysie, cha cha cha cha cha,
przyjechały do lasu, narobiły hałasu,
przyjechały do boru, narobiły rumoru.

Jadą, jadą misie, tra la la la la,
śmieją im się pysie, cha cha cha cha cha,
a misiowa jak może, prędko szuka w komorze,
plaster miodu wynosi, pięknie gości swych prosi.

Jadą, jadą misie, tra la la la la,
śmieją im się pysie, cha cha cha cha cha,
zjadły misie plastrów sześć
i wołają: „jeszcze jeść!”

Jadą, jadą misie, tra la la la la,
śmieją im się pysie, cha cha cha cha cha,
przyjechały do lasu, narobiły hałasu,
przyjechały do boru, narobiły rumoru.

“Mam chusteczkę haftowaną”

- piosenka, która może być używana do ćwiczeń rytmicznych.

Mam chusteczkę haftowaną
Co ma cztery rogi
Kogo kocham, kogo lubię
Rzucę mu pod nogi
Tej nie kocham
Tej nie lubię
Tej nie pocałuję
A chusteczkę haftowaną Tobie podaruję

Mam chusteczkę haftowaną
Co ma cztery rogi
Kogo kocham, kogo lubię
Rzucę mu pod nogi
Tej nie kocham
Tej nie lubię
Tej nie pocałuję
A chusteczkę haftowaną Tobie podaruję

Mam chusteczkę haftowaną
Co ma cztery rogi
Kogo kocham, kogo lubię
Rzucę mu pod nogi
Tej nie kocham
Tej nie lubię
Tej nie pocałuję
A chusteczkę haftowaną Tobie podaruję

Mam chusteczkę haftowaną
Co ma cztery rogi
Kogo kocham, kogo lubię
Rzucę mu pod nogi
Tej nie kocham
Tej nie lubię
Tej nie pocałuję
A chusteczkę haftowaną Tobie podaruję.

“KÓŁKO GRANIASTE”

- popularna piosenka do zabaw w kole.

Kółko graniaste,
Czworokanciaste,
Kółko nam się połamało,
Cztery grosze kosztowało,
A my wszyscy bęc!

“A ram sam sam”

- piosenka z prostymi ruchami, idealna do integracji sensorycznej.

A ram sam sam,
A ram sam sam.
Gul guli guli guli guli,
Ram sam sam,
A ram sam sam,
A ram sam sam,
Guli guli guli guli guli.

Na zajęciach muzykoterapii oprócz tradycyjnych metod, często stosuje się stymulację słuchową. Oto przykładowe ćwiczenia, które można wykorzystać w trakcie takich zajęć:

  • Opukiwanie głowy i uszu;
  • Przybliżanie i oddalanie źródła dźwięku;
  • Słuchanie szeptu (także przez tubę) i głośnej mowy;
  • Słuchanie mowy z oddalenia;
  • Słuchanie i wyklaskiwanie piosenek;
  • Lokalizowanie źródła dźwięku;
  • Kojarzenie dźwięku z przedmiotami lub ilustracjami;
  • Śpiewanie, nucenie melodii, odtwarzanie struktur rytmicznych;
  • Stymulacja instrumentami oraz użycie tła muzycznego.

Te techniki mają na celu rozwijanie wrażliwości słuchowej i percepcji dźwięków u dzieci.

Relaksacja

Redukcja napięcia mięśniowego — wyciszenie — odprężenie

Relaksacja na zajęciach muzykoterapii pomaga dzieciom wyciszyć się i odprężyć. Ważnym elementem są techniki takie jak:

  • Słuchanie spokojnej muzyki
  • Kołysanie, tulenie, głaskanie
  • Ćwiczenia oddechowe i masażyki
  • Opowiadanie bajek przy muzyce
  • Śpiewanie łagodnych piosenek, zabawy chustą animacyjną, balonami, czy puszczanie baniek
  • Rysowanie do muzyki
  • Elementy ruchowe jak „fotelik” Sherborne’a

Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną lub autyzmem mogą nie być w stanie wykonywać standardowych ćwiczeń relaksacyjnych, dlatego stosuje się prostsze formy, które pomagają w redukcji napięcia mięśniowego.

Prostsze formy Relaksacji

Kołysanie — tulenie — głaskanie

Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną lub autyzmem mogą mieć trudności z wykonywaniem standardowych ćwiczeń relaksacyjnych, dlatego stosuje się prostsze formy relaksacji, które pomagają w rozluźnieniu mięśni i wyciszeniu emocjonalnym.

Oto kilka przykładów:

  1. Opowiadanie bajek przy muzyce – tworzy spokojną atmosferę, wspomaga wyciszenie.
  2. Kołysanie, tulenie, głaskanie – redukuje napięcie mięśniowe.
  3. Zabawy paluszkowe – delikatne ruchy, pomagają w relaksacji.
  4. Śpiewanie spokojnych piosenek – uspokaja i wycisza.
  5. Rysowanie do muzyki – sprzyja wyrażaniu emocji.
  6. Zabawy balonami lub bańkami mydlanymi – lekkie, sensoryczne aktywności.
  7. Elementy metody W. Sherborne („fotelik”) – pomagają poczuć bezpieczeństwo i wyciszenie.

Te formy są dostosowane do możliwości dzieci, pomagając im w odprężeniu, redukcji stresu i nawiązaniu kontaktu
z otoczeniem.