REWOLUCJE I ZMIANY USTROJOWE

Rewolucja Październikowa to jedno z kluczowych wydarzeń w historii Rosji, które miało ogromny wpływ na cały świat. Wybuchła w październiku 1917 roku (według kalendarza juliańskiego, który był wtedy używany w Rosji – stąd nazwa „Październikowa”, choć według kalendarza gregoriańskiego wydarzenia miały miejsce w listopadzie) i doprowadziła do obalenia rządu tymczasowego, a także do ustanowienia władzy bolszewików, którzy wkrótce przekształcili Rosję w kraj komunistyczny. Postaram się wyjaśnić, co się wtedy wydarzyło i dlaczego było to tak ważne.

Tło historyczne – dlaczego wybuchła Rewolucja Październikowa?

1. Rosja przed rewolucją: Na początku XX wieku Rosja była ogromnym imperium, rządzonym przez cara, czyli króla. Car miał absolutną władzę i rządził krajem, który był bardzo zróżnicowany – z jednej strony bogaci arystokraci i szlachta,
   z drugiej biedni chłopi i robotnicy, którzy żyli w trudnych warunkach. W 1914 roku Rosja przystąpiła do I Wojny Światowej, ale wojna okazała się dla kraju katastrofą – armia ponosiła klęski, a ludność cierpiała z powodu głodu, zimna i braku podstawowych towarów.
2. Niezadowolenie społeczne: Wojna i problemy gospodarcze spowodowały ogromne niezadowolenie w społeczeństwie. Ludzie mieli dość biedy, głodu i braku perspektyw. Narastał gniew wobec cara, który był uważany za odpowiedzialnego za te wszystkie problemy. W lutym 1917 roku wybuchła Rewolucja Lutowa, która obaliła cara Mikołaja II
   i wprowadziła rząd tymczasowy. Jednak nowy rząd nie potrafił rozwiązać problemów kraju, a wojna nadal trwała.
3. Wzrost popularności bolszewików: W tym burzliwym czasie na scenie politycznej zaczęła rosnąć popularność bolszewików – radykalnej partii socjalistycznej, której liderem był Włodzimierz Lenin. Bolszewicy obiecywali zakończenie wojny, przekazanie ziemi chłopom i lepsze życie dla robotników. Ich hasło „Pokój, chleb i ziemia” trafiło do serc wielu zdesperowanych ludzi.

Przebieg Rewolucji Październikowej

1. Przejęcie władzy: W nocy z 6 na 7 listopada 1917 roku (czyli z 24 na 25 października według starego kalendarza), bolszewicy pod wodzą Lenina i Lwa Trockiego przeprowadzili zbrojne powstanie przeciwko rządowi tymczasowemu
   w Piotrogrodzie (dzisiejszy Petersburg). Bolszewicy, wspierani przez oddziały zbrojnych robotników i żołnierzy, przejęli kontrolę nad kluczowymi budynkami w mieście, w tym nad Pałacem Zimowym, gdzie mieścił się rząd tymczasowy. Przejęcie władzy odbyło się niemal bez walki, a rząd tymczasowy został obalony.
2. Zajęcie Pałacu Zimowego: Pałac Zimowy był siedzibą rządu tymczasowego i symbolem władzy w Rosji. Bolszewicy zdobyli go niemal bez oporu, co było kluczowym momentem rewolucji. Przejęcie Pałacu Zimowego oznaczało koniec rządu tymczasowego i początek rządów bolszewików.
3. Dekrety Lenina: Po przejęciu władzy, bolszewicy zaczęli wprowadzać zmiany. Lenin ogłosił dwa ważne dekrety: Dekret
   o Pokoju, który miał zakończyć udział Rosji w I Wojnie Światowej, oraz Dekret o Ziemi, który przewidywał rozdzielenie ziemi należącej do wielkich właścicieli ziemskich między chłopów. Te decyzje miały na celu zdobycie poparcia dla nowego rządu.

Skutki Rewolucji Październikowej

1. Wojna domowa: Przejęcie władzy przez bolszewików nie zakończyło problemów Rosji. Wręcz przeciwnie – wybuchła wojna domowa między „czerwonymi” (bolszewikami i ich zwolennikami) a „białymi” (przeciwnikami bolszewików, którzy chcieli przywrócić stary porządek). Wojna domowa trwała do 1922 roku i była niezwykle brutalna – zginęły miliony ludzi, a kraj był zniszczony.
2. Powstanie ZSRR: Po zwycięstwie w wojnie domowej bolszewicy przekształcili Rosję w Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) – pierwsze na świecie państwo komunistyczne. Lenin i jego następcy wprowadzili w życie radykalne zmiany – zniesiono własność prywatną, ziemia i fabryki stały się własnością państwa, a partia komunistyczna przejęła pełnię władzy.
3. Wpływ na świat: Rewolucja Październikowa miała ogromny wpływ na cały świat. Zainspirowała inne ruchy rewolucyjne, szczególnie w Europie i Azji, i stała się początkiem światowego ruchu komunistycznego. W XX wieku wiele krajów przyjęło podobny system rządów, co prowadziło do powstania bloków politycznych i wojny ideologicznej między kapitalizmem a komunizmem, znanej jako Zimna Wojna.
4. Skutki dla Rosji i świata: Rządy bolszewików przyniosły Rosji wielkie zmiany, ale także ogromne cierpienia. Miliony ludzi zginęły podczas wojny domowej i w kolejnych latach represji. ZSRR stał się potężnym krajem, ale system komunistyczny, oparty na dyktaturze, represjach
   i braku wolności, przyniósł również wiele tragedii. Dopiero w 1991 roku ZSRR upadł, a Rosja stała się ponownie niezależnym krajem.

Dlaczego Rewolucja Październikowa jest ważna?

Rewolucja Październikowa to jedno z najważniejszych wydarzeń XX wieku, które zmieniło nie tylko Rosję, ale i cały świat. Wprowadziła nowy system rządów – komunizm, który miał ogromny wpływ na historię, politykę i życie ludzi w wielu krajach. Choć miała na celu poprawę życia najbiedniejszych, w praktyce doprowadziła do wielkich cierpień, represji
i zniszczeń. Uczy nas, jak wielki wpływ na historię mogą mieć rewolucje i jak ważne jest, aby dążyć do zmian w sposób pokojowy i z szacunkiem dla praw człowieka.