JĘZYK POLSKI KLASA VII STRONA CZYNNA I BIERNA CZASOWNIKA

STRONA CZYNNA I BIERNA CZASOWNIKA

Czasowniki w języku polskim mają dwie podstawowe strony – czynną i bierną. Poniżej przedstawiamy różnice między nimi:

Czasownik czynny:

W czasie teraźniejszym oznacza, że podmiot wykonuje czynność.

Przykład: „Ja piszę list” – ja jestem podmiotem i wykonuję czynność pisania.

Czasownik bierny:

W czasie teraźniejszym oznacza, że podmiot jest poddawany czynności.

Przykład: „List jest pisany przez mnie” – list jest podmiotem czynności pisania, a ja jestem jej wykonawcą.

Obiekt czynności czyli przedmiot, osoba itd., których czynność dotyczy odgrywa najważniejszą rolę w opisywanej sytuacji. W funkcji podmiotu występuje wtedy nazwa obiektu, a wykonawca czynności jest mniej istotny i jego nazwa może być określeniem orzeczenia lub w ogóle się nie pojawić.

BUDOWA STRONY BIERNEJ

BUDOWA STRONY BIERNEJ

Strona bierna składa się z forma czasownika być, stać się, zostać oraz imiesłowu przymiotnikowego biernego.

KIEDY UŻYWAMY STRONY BIERNEJ?

– dość rzadko

– stosujemy, aby podkreślić znaczenie obiektu czynności

– występuje najczęściej w tekstach naukowych, popularnonaukowych, urzędowych lub w sprawozdaniach

– także, gdy sens zdania o konstrukcji czynnej jest niejednoznaczny np. zdanie dwuznaczne: Chłopcy opisali nauczycieli, zdanie jednoznaczne: Nauczyciele zostali opisani przez chłopców.

CZASOWNIKI PRZECHODNIE I NIEPRZECHODNIE

Czasowniki dzielą się na:

przechodnie (tworzą stronę bierną np. zamknąć (jest zamknięty), zbudować (został zbudowany)

nieprzechodnie (nie mają form strony biernej np. Hałasować, kazać, siedzieć).